De Euclid-ruimtetelescoop van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft zijn eerste testbeelden vrijgegeven. Deze foto’s van fonkelende sterren en sterrenstelsels zijn het startschot van de immense taak de nieuwe ruimtetelescoop om een groot deel van de hemel in kaart te brengen.

Euclid werd op 1 juli gelanceerd vanaf Cape Canaveral in de Amerikaanse staat Florida. Hij deed er ongeveer een maand over om zijn uiteindelijke baan te bereiken, die ongeveer vier keer zo ver van de aarde is als de maan. Terwijl hij naar zijn bestemming reisde, waren onderzoekers op aarde hard aan het werk om de twee camera’s in te schakelen en te kalibreren.

3D-kaart

De eerste beelden van de telescoop laten zien dat beide camera’s werken zoals verwacht. Ze turen in zowel zichtbaar als infrarood licht naar het heelal. Deze beelden tonen een gebied aan de hemel dat ongeveer zo groot is als een kwart van de oppervlakte van de volle maan. In de loop van zijn zesjarige missie zal Euclid naar verwachting een gebied waarnemen dat ongeveer 300.000 keer groter is en ongeveer een derde van de hele hemel beslaat.

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
LEES OOK

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’

Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.

‘We zien hier slechts een paar sterrenstelsels, geproduceerd met minimale systeemafstemming’, zei Giuseppe Racca, Euclids projectmanager bij ESA, in een verklaring. ‘De volledig gekalibreerde Euclid zal uiteindelijk miljarden sterrenstelsels observeren om de grootste 3D-kaart van de hemel ooit te maken.’

Een van de eerste beelden van de telescoop, die hier zichtbaar licht opnam. Beeld: ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA.

Mysterieuze componenten

Zodra de instrumenten volledig gekalibreerd zijn, wat naar verwachting een paar maanden duurt, zal Euclid beginnen met het in kaart brengen van de sterrenstelsels. Het uiteindelijke doel is om de verdeling van materie in het heelal te achterhalen en te meten hoe die samenklontert en beweegt. Dat zal wetenschappers ongekende inzichten geven in de aard van donkere materie en donkere energie.

‘Deze eerste technische beelden geven een veelbelovende indruk van de gegevens die we van Euclid kunnen verwachten’, zei Carole Mundell, ESA”s wetenschapsdirecteur, in een verklaring. Als alles goed blijft gaan, zullen de metingen van de meest mysterieuze componenten van het heelal binnenkort binnenstromen.