Afgelopen nacht, om 01.05 uur (Nederlandse tijd) lanceerde Nasa de ruimtesonde Osiris-Rex vanaf Cape Canaveral in Florida, Verenigde Staten. Het doel van de missie is om materiaal van de planetoïde Bennu te bemachtigen.

De lancering van Osiris-Rex is voorspoedig verlopen (zie filmpje onderaan). Hij is nu begonnen aan zijn twee-jaar-durende reis naar de planetoïde Bennu. Hiervoor zal hij eerst een rondje om de zon maken, waardoor hij de juiste koers en snelheid bereikt om in augustus 2018 bij Bennu aan te komen.

Daar aangekomen cirkelt hij eerst om de planetoïde heen. Met behulp van zijn meetinstrumenten kan hij dan de rots in kaart brengen. Pas in juli 2020 mag hij Bennu tot vlak boven het oppervlak naderen zodat hij een paar kilogram gruis kan verzamelen.

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
LEES OOK

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’

Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.

Gevaarlijke planetoïde

Bennu, een hemellichaam van bijna 500 meter groot, is om meerdere redenen interessant. Om te beginnen het is een ‘primitieve’ planetoïde. Dit betekent dat hij uit materiaal bestaat dat sinds zijn ontstaan ongeveer 4,5 miljard jaar geleden nauwelijks veranderd is. Het bestuderen hiervan kan daarom informatie opleveren over de bestanddelen waar ons zonnestelsel ooit uit bestond en waaruit ook de aarde is ontstaan.

Daarnaast is Bennu een ‘aardscheerder’: hij vliegt eens in de zes jaar vlak langs de aarde. Tot nu toe heeft dat nog geen problemen opgeleverd, maar doordat zijn baan regelmatig verstoord wordt door andere hemellichamen, kan dat in de toekomst anders zijn. Onderzoek aan de planetoïde moet dus ook inzicht geven in kans dat hij ooit met de aarde botst.

Robotarm

Kunstenaarsimpressie van ruimtesonde Osiris-Rex tijdens zijn afdaling naar planetoïde Bennu. Beeld: NASA/GSFC.
Artist impression van ruimtesonde Osiris-Rex tijdens zijn afdaling naar planetoïde Bennu. Beeld: NASA/GSFC.

Osiris-Rex (Origins, Spectral Interpretation, Resource Identification, Security-Regolith Explorer) is niet de eerste sonde die een planetoïde bezoekt. Voorgaande missies zoals Stardust verzamelden ook al materiaal van ruimterotsen en brachten dit terug naar de aarde. Zij deden dat echter door stof waar de sonde doorheen vloog op te vangen. Dit leverde nooit meer dan een paar korreltjes materiaal op.

De sonde Osiris-Rex gebruikt een geheel nieuwe techniek. Hij heeft namelijk een robotarm die hij tot op het oppervlak neer kan laten. In de arm zit een soort stofzuiger waarmee hij vervolgens het materiaal kan verzamelen.

Zodra het bodemmonster binnen is, mag Osiris-Rex nog een tijdje om Bennu heen cirkelen. In maart 2021 is het echt tijd om afscheid te nemen en begint de terugreis. Naar verwachting zal de sonde op 24 september 2023 aankomen bij de aarde. Daar werpt hij de, hopelijk goed gevulde, capsule met planetoïde gruis af, waarna de onderzoekers aan de slag kunnen.