De resten van een Romeins legerkamp dertig kilometer ten zuiden van de Duitse stad Trier leveren nieuw inzicht in de Gallische Oorlog.

gallia in Romeinse TijdAl meer dan een eeuw waren de archeologische resten nabij het plaatsje Hermeskeil bekend, maar er was geen eensluidende interpretatie. Intensief onderzoek heeft nu aangetoond dat het een Romeins kamp was, waar destijds duizenden soldaten verbleven, zowel infanterie als cavalerie. Op vijf kilometer afstand, in het zicht van de legerplaats, bevond zich tegelijkertijd een Keltische versterking, die men nu Hunnenring noemt. Daar leefden Treveri, leden van een Keltisch volk dat destijds het bergachtige gebied tussen de Maas en de Rijn bewoonde.

Archeologen van de Johannes Gutenberg-universeit in Mainz denken dat het kamp is gebouwd tijdens de Gallische Oorlog, rond 50 v.Chr. Julius Caesar beschrijft die oorlog in zijn werk De Bello Gallico. Mogelijk begon vanuit het gevonden legerkamp de campagne waarin de Romeinen de weerstand van opstandige Treveri braken.

‘Bij mannen ruikt het meer naar kaas, bij vrouwen naar ui’: verrassende verhalen over microben
LEES OOK

‘Bij mannen ruikt het meer naar kaas, bij vrouwen naar ui’: verrassende verhalen over microben

Ze zitten op je neus, op je bord, in je darmen, onder je voeten. Te klein om met het blote oog te zien, met oneindig veel en ...

Plaveisel

Het fort besloeg een oppervlak van 182.000 vierkante meter. Daarnaast was er nog een uitbouw van 76.000 vierkante meter die een waterbron omvatte, zodat de Romeinse soldaten beschikking hadden over vers water. Het fort was omgeven door een muur en een greppel. De archeologen hebben een van de geplaveide wegen opgegraven die toegang tot het fort gaven.

Te midden van het plaveisel vonden ze tal van schoennagels, die ooit de leren zolen van Romeinse sandalen beschermden. Die nagels zijn kenmerkend voor de tijd van de Late Romeinse Republiek of de Gallische Oorlog. Datering van scherven aardewerk bevestigde de ouderdom van het fort.

nagels Romeins schoeiselTussen het plaveisel ligt een ijzeren nagel die ooit de zool van de sandaal van een Romeinse soldaat beschermde. (Afb.: Sabine Hornung, Arno Braun)

De nabije Hunnenring bestaat uit een ringvormige stenenmassa die resteert waar ooit een muur van twintig meter hoog en twintig meter breed stond. Binnen die ring huisde een stam van de Treveri. In de 1e eeuw v.Chr. hebben ze de versterking verlaten, terwijl er later nog een Romeinse tempel is gebouwd. Tot nog toe was er speculatie over de reden dat de Kelten de nederzetting hadden verlaten, maar nu lijkt het erop dat dit inderdaad komt door de strijd tussen Romeinen en Treveri. Caesar beschrijft in De Bello Gallico dat er binnen het volk der Treveri zowel anti-Romeinse als pro-Romeinse stammen waren. Dat leidde in 53 v.Chr. en 51 v.Chr. tot strijd met de Treveri aangevoerd door Indutiomarus, gewonnen door de Romeinen.