Een ruimterots met de naam 2024 RW1 is opgebrand in de atmosfeer boven de Stille Zuidzee. Dat zorgde voor een spectaculaire, heldere flits aan de hemel boven de Filipijnen, slechts enkele uren nadat deze planetoïde voor het eerst was ontdekt.

Een kleine planetoïde is opgebrand in de atmosfeer van de aarde, net ten oosten van de Filipijnen. Astronomen ontdekten de planetoïde slechts enkele uren voordat hij als een heldere vuurbal langs de hemel schoot. Niet veel mensen hebben de flits gezien: het bewolkte weer van tyfoon Enteng belemmerde het zicht.

De planetoïde werd op 4 september gezien door de Catalina Sky Survey. Hij kreeg aanvankelijk de naam CAQTDL2, voordat hij werd omgedoopt tot 2024 RW1. De rots was naar schatting ongeveer een meter groot.

Sterrenkundige Yamila Miguel: ‘Ik verbind onze kennis van het zonnestelsel met exoplanetenonderzoek’
LEES OOK

Sterrenkundige Yamila Miguel: ‘Ik verbind onze kennis van het zonnestelsel met exoplanetenonderzoek’

Welke moleculen zweven er rond in de atmosferen van planeten rond verre sterren? En hoe ziet het binnenste van onze ‘eigen’ Jupiter eruit? Met die ...

Inslag

Zoals voorspeld trof de planetoïde de aarde rond kwart voor zes ‘s avonds Nederlandse tijd, wat kwart voor 1 ‘s nachts is op de Filipijnen. Hij bevond zich toen net ten oosten van het meest noordelijke eiland van de Filipijnse archipel.

De voorspelling luidde dat hij zou inslaan met een snelheid van 17,6 kilometer per seconde, of 63.360 kilometer per uur. Volgens planetoïdendeskundige Alan Fitzsimmons van de Queen’s University in Belfast in Noord-Ierland is dat ongeveer gemiddeld voor dergelijke objecten. ‘Laat je niet misleiden door Hollywoodfilms waarin je zo’n ding door de lucht ziet komen razen, en je nog tijd hebt om het huis uit te rennen, de kat te halen, in de auto te springen en ergens heen te rijden. Daar heb je de tijd niet voor’, zegt hij.

Gelukkig was er geen evacuatie nodig. NASA’s Planetary Defense Coordination Office meldde op sociale media dat de ruimterots ‘veilig de atmosfeer van de aarde is binnengedrongen’.

‘Zo’n klein object kan geen schade aanrichten op de grond. We worden ertegen beschermd door de aardatmosfeer’, zegt Fitzsimmons. Op een video op sociale media, opgenomen in de provincie Cagayan in het noordelijke puntje van de Filipijnen, is te zien hoe een flikkerende groene vuurbal achter de wolken verschijnt, gevolgd door een oranje staart die enkele seconden later verdwijnt.

Nauwkeurig voorspeld

Fitzsimmons zegt dat ieder jaar twee of drie objecten van deze grootte de aarde treffen, en dat we steeds beter in staat zijn om ze vroegtijdig te ontdekken. De eerste keer dat we een inkomende planetoïde voor zijn aankomst detecteerden, was in 2008. Deze rots, 2024 RW1, is de negende nauwkeurig voorspelde inslag van een planetoïde op aarde.

De planetoïde 2024 RW1 (rechtsboven in het paarse cirkeltje). Beeld: Catalina Sky Survey.

‘Het positieve is dat telescopen nu goed genoeg zijn om deze dingen te zien aankomen en ons een beetje te waarschuwen’, zegt hij. ‘Anders gezegd, als dit object veel groter was geweest en dus misschien een bedreiging had gevormd voor mensen op de grond, dan zou het veel helderder zijn geweest en hadden we het veel verder weg al kunnen zien. Dit is dus eigenlijk een heel mooi bewijs dat de huidige waarnemingssystemen hun werk heel goed doen. We detecteren nu waarschijnlijk gemiddeld één kleine planetoïde per jaar voordat hij de atmosfeer raakt, en de waarnemingssystemen worden alleen maar beter’, aldus Fitzsimmons.

Catastrofale inslag

Niet alleen ontwikkelt en verbetert de aarde haar systeem voor vroegtijdige waarschuwing, maar in 2022 bewees NASA’s ruimtevaartuig DART (Double Asteroid Redirection Test) dat we een kans hebben om de planeet te redden van een catastrofale inslag van een groter object. DART knalde in 2022 op het 160 meter brede maantje Dimorphos en vertraagde het een beetje. Daarmee is aangetoond dat we zo’n ramp in theorie kunnen afwenden.

Volgende maand lanceert de Europese Ruimtevaartorganisatie de Hera-missie. Deze zal de resultaten van de inslag van dichtbij bestuderen en ons kennis over de mogelijke verdediging van onze planeet verder verbeteren.