De ontdekking van 160.000 jaar oude mensenschedels in Ethiopië geeft nieuwe steun aan de Out-of-Africa-theorie.
Sinds 1997 voert een team van meer dan 45 onderzoekers opgravingen uit bij Herto, 230 kilometer ten noordoosten van de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba. In deze Pleistocene gesteentelagen zijn de schedelresten van tien individuen gevonden, waaronder een opmerkelijk complete schedel van een volwassene en een redelijk complete kinderschedel. De resultaten van het onderzoek werden deze week gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Er zijn veel fossiele mensachtigen bekend uit Ethiopië, zoals de 500.000 jaar oude fossielen uit Bodo. Daar komt nu de nieuwe 160.000 jaar oude Homo sapiens idaltu bij. De meeste Homo sapiens-fossielen waren tot dusver niet veel ouder dan 100.000 jaar, zoals de Qafzeh-schedel.
‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’
Ron Fouchier staat aan de frontlinie in de strijd tegen de griep. Met nieuwe vaccins wil hij ons beschermen tegen toekomstige pandemieën.
Beide schedels komen goed overeen met die van moderne mensen; de verschillen zijn zo miniem dat we deze 160.000 jaar oude fossielen tot ‘onze’ eigen soort Homo sapiens mogen rekenen. Het zijn daarmee de oudste ‘moderne’ mensen die duidelijk gedateerd kunnen worden. Wel zijn bescheiden verschillen reden tot de introductie van een nieuwe menselijke ondersoort, Homo sapiens idaltu, naar het Afar-word voor ‘de oudere’.
Chris Stringer, een belangrijk voorstander van de Out-of-Africa-theorie, is gelukkig met de vondsten. In een begeleidend artikel in Nature noemt hij de ontdekking een belangrijke ondersteuning voor dit scenario, dat stelt dat de moderne mens in Afrika is ontstaan, en later pas naar Azië en Europa migreerde. De tot dusver bekende Homo sapiens-fossielen waren meestal niet veel ouder dan 100.000 jaar. Een redelijk ‘moderne’ Homo sapiens van 160.000 jaar op Afrikaanse bodem is dan een welkome ontdekking.
Het is opvallend dat in de Herto-vindplaats alleen de resten van schedels opduiken. Andere botten ontbreken volledig. Op de schedels zijn kras- en polijstsporen te zien van stenen gereedschappen; volgens sommigen een aanwijzing dat onze voorouders 160.000 jaar geleden rondom hun doden er bepaalde rituelen op nahielden.
