In een rotsformatie in West-Australië zijn kleine stukjes steen gevonden die mogelijk het oudste bewijs vormen van een meteorietinslag op aarde. De meteorietfragmenten kwamen bijna 3,5 miljard jaar geleden neer.
Het bewijs voor de oeroude meteorietinslag is gevonden in sedimentair en vulkanisch gesteente dat de Dresserformatie wordt genoemd, in West-Australië.
Oud gesteente op aarde vinden en dateren is moeilijk, doordat de aardkorst continu verandert door geologische en biologische processen. ‘Er is maar een heel, heel klein percentage van de huidige aardkorst dat 3,5 miljard jaar oud is’, zei planetair geoloog Christian Köberl van de Universiteit van Wenen in Oostenrijk tijdens een presentatie op de Lunar and Planetary Science Conference in de Amerikaanse staat Texas op 14 maart.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Bolletjes in boorkernen
Desondanks hebben Köberl en zijn collega’s nu bewijs gevonden van een meteorietinslag die 3,48 miljard jaar geleden plaatsvond, het oudste inslagbewijs op aarde. De vorige recordhouders waren twee inslagafzettingen die 3,47 miljard en 3,45 miljard jaar oud zijn.
Het nieuwe bewijs kwam in de vorm van kleine rotsbolletjes, elk minder dan een millimeter breed. Ze werden gevonden in lagen in een reeks boorkernen die in Australië zijn genomen. Bolletjes kunnen op verschillende manieren vormen. Een daarvan is wanneer een meteoriet de grond raakt en een plons gesmolten gesteente creëert, die stolt tot kleine druppeltjes.
Vorm en chemie verraden meteoriet
Om te bepalen of deze specifieke bolletjes afkomstig zijn van een meteorietinslag, gebruikten Köberl en zijn collega’s een reeks geavanceerde technieken om de textuur en chemische samenstelling ervan te analyseren. ‘De lagen waarin de bolletjes zijn gevonden, worden gedomineerd door buitenaardse componenten’, zei hij.
De onderzoekers vonden onder meer grote hoeveelheden iridium, een aantal osmiumisotopen en mineralen die ‘nikkel-chroom-spinellen’ worden genoemd. Ze bevatten ook karakteristieke halter- en traanvormen en bubbels. Zulke vormen komen vaak voor bij inslagbolletjes als gevolg van hoe ze stollen na de meteorietinslag. De nieuwe bolletjes zijn bijna identiek aan de iets jongere die onderzoekers eerder in Australië en Zuid-Afrika hebben gevonden.
Meteorietbombardement vormde aarde
Oude meteorietinslagen vinden is belangrijk, omdat ze helpen de geschiedenis van onze planeet te reconstrueren. De omstandigheden op de jonge aarde waren sterk afhankelijk van het aantal meteorieten dat op een bepaald moment op het oppervlak neerregende. ‘In een aantal boorkernen zijn meerdere van deze bolletjeslagen gevonden, dus ze vertegenwoordigen waarschijnlijk ten minste twee, misschien drie verschillende individuele gebeurtenissen’, zei Köberl. De onderzoekers bestuderen de lagen nu in nog meer detail, om zo een beter beeld te kunnen vormen van het effect dat de meteorietbombardementen van miljarden jaren geleden op de aarde hadden.
