Op dezelfde golflengte zitten

Jij en je beste vriend(in) zitten op dezelfde golflengte. Althans, dat zeg je. Maar kun je ook écht met iemand op eenzelfde golflengte zitten? En voel je dat dan ook? Dat gaan taalkundigen Suzanne Dikker en Marijn Struiksma van de Universiteit Utrecht onderzoeken op Lowlands.

In onze hersenen wisselen neuronen (zenuwcellen) informatie uit. Met het uitwisselen van informatie ontstaan kleine elektrische stroompjes. Als we ergens mee bezig zijn, geven veel neuronen tegelijk een signaal af. Dit gebeurt bij van alles: als we lopen, ons haar wassen, luisteren naar een gesprekspartner of naar muziek. Eigenlijk altijd als je hersenen ergens mee bezig zijn, dan ontstaan daar hersengolven door, omdat veel neuronen tegelijk met de handeling bezig zijn. Deze golven zijn te meten met behulp van een EEG, een meetinstrument voor neuro-onderzoek.

‘Hersengolven synchroniseren met onze omgeving. Als we muziek horen, dan passen onze hersengolven zich daarnaar aan. Maar we synchroniseren ook met andere mensen.’ Bijvoorbeeld als we samen met iemand over straat lopen: zonder dat we het merken gaan we in eenzelfde pas lopen. De synchronisatie van hersengolven van twee mensen, dat is waar het onderzoek van Dikker en Struiksma zich op richt. Ze willen weten welke factoren zorgen voor synchronisatie. Daarnaast willen ze kijken in hoeverre gevoelens overeenkomen met onze hersenactiviteit. Voel je positieve emoties als je hersengolven synchroniseren met iemand? En als je een klik voelt met iemand, zijn jullie hersengolven dan gesynchroniseerd?

LEES OOK

'Stel een leeftijdsgrens in voor euthanasie bij psychisch lijden'

We moeten terughoudender zijn met het aanbieden van euthanasie bij psychisch lijden, stelt psychiater Jim van Os. Vooral bij jonge mensen.

Kleur en geluid

Dikker heeft voor dit onderzoek samengewerkt met interactief kunstenaar Matthias Oostrik om de Mutual Wave Machine te maken. Je kunt hier op Lowlands samen met een ander proefpersoon induiken. Je krijgt dan EEG-elektroden op je hoofd. Naarmate jouw hersengolven en die van je onderzoekspartner meer synchroniseren, krijg je meer feedback van de machine, in kleur en geluid.

Vind je het toch een beetje spannend om je hersengolven te laten meten? Het experiment is ook leuk om naar te kijken. De machine is namelijk zo ontwikkeld dat je als toeschouwer ook de kleuren ziet. Je kunt dus zien hoe goed de proefpersonen synchroniseren. Ook zie je de gezichten van degenen in de machine, zodat je volledig deelgenoot bent van hun ervaring.

Invloed

Dikker en Struiksma willen dus onderzoeken welke factoren invloed hebben op de hersensynchronisatie. Maakt het bijvoorbeeld verschil als je zojuist allebei bij hetzelfde concert bent geweest? Synchroniseer je evenveel met iemand die je niet kent als met je vrienden? En hebben deze factoren dan invloed op of je een klik voelt, of je hersengolven ook daadwerkelijk synchroniseren, of misschien wel op allebei? Allemaal zaken waar Dikker naar gaat kijken op Lowlands.

Heeft die Mutual Wave Machine niet ook invloed op de hersensynchronisatie? Is die feedback die je krijgt niet ook een factor? Dat is iets wat ze ook willen onderzoeken. ‘Werkt het positief als je ziet dat je goed aan het synchroniseren bent, of werkt het je tegen? Daar zijn we benieuwd naar’, aldus Dikker.

Lowlands Science is een samenwerkingsverband van Lowlands, campagnebureau BKB, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en New Scientist, waarbij tien wetenschappers onderzoek doen op muziekfestival Lowlands.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief. 

Lees ook:

• Ervaringen van gisteren vormen vandaag je brein
• Breinmuziek in kaart gebracht
• Ultrasoon geluid verbetert tast
• Meerdere hersengebieden verantwoordelijk voor tinnitus