Delft, Nijmegen (NL) – Delftse en Nijmeegse microbiologen vinden een manier om ammoniumrijk afvalwater veel goedkoper te zuiveren.


Anders dan microbiologen totnogtoe aannamen, vormen de dieprode Anammox-bacterie en een bacterie uit de Nitrosmonasfamilie een prima paar. In een samenwerkingsproject tussen de Technische Universiteit Delft en de Katholieke Universiteit Nijmegen liet promovendus drs Olav Sliekers zien dat de zuurstofhatende Anammox-bacterie en de zuurstofminnende Nitrososomonas-bacterie goed naast elkaar gedijen.
De twee bacteriesoorten leven in goede harmonie. De zuurstofliefhebber beschermt de zuurstofhater van blootstelling aan zuurstof door de bacterie af te schermen. Het bacteriekoppel vormt een vlokje, waarbij de zuurstofhater in het midden gaat zitten. Daarnaast hebben ze hun dieet op elkaar afgestemd. Hun lievelingsvoedsel is het stofje ammonium. De Nitrosomonas-bacterie zet ammonium met behulp van een beetje zuurstof om in nitriet en de Anammox-bacterie maakt uit ammonium nitriet en het onschadelijke stikstofgas.
Het ammonium dat de twee bacteriën consumeren komt bijvoorbeeld in afvalwater. De hoeveelheid ammonium in afvalwater, dat onder strikte normen in de natuur wordt gedumpt, moet laag blijven. Is de ammoniumconcentratie in afvalwater na rioolwaterzuivering nog hoog, dan kan dit stofje in sloten en meren voor vissterfte zorgen.
Met deze nieuwe bacterietechnologie heeft een rioolwaterzuiveraar een ideaal instrument in handen om ammoniumrijk afvalwater goedkoper te zuiveren. Op jaarbasis scheelt hem dit al gauw honderdduizenden euro's. Bij het traditionele afvalwaterzuiveringsproces hebben bacteriën veel voedsel en zuurstof nodig. Vooral de zuurstoftoevoer kost veel energie en dus geld, omdat dit onder behoorlijke druk gebeurd. Gebruikt de zuiveraar Anammox- en Nitrosomonas-bacteriën dan hoeft hij ze niet te 'voeren', omdat de bacteriën het ammonium uit gistend slib, vrijgekomen bij rioolwaterzuivering, eten. Bovendien bespaart hij flink op de energierekening, doordat hij het bacteriekoppel van maar weinig zuurstof hoeft te voorzien.

De dieprode Anammox-bacterie doet in een proefopstelling goed zijn werk.

Frédérique Melman