Stents, holle metalen cilindertjes ter grootte van het veertje in een balpen, worden gebruikt om dichtgeslibde aders open te houden. Soms ontstaat er in het bloedvat echter littekenweefsel dat de bloedtoevoer opnieuw stremt. Een nieuwe generatie stents moet dat voorkomen.
Elke dag overlijden er in de Benelux zeventig mensen aan een hartinfarct. Jaarlijks worden er 50.000 patiënten behandeld voor vernauwde of verstopte bloedvaten. Hart- en vaatchirurgen maken bloedvaten vrij met een reeks technieken die van de loodgieter afkomstig lijkt. De bekendste techniek is ongetwijfeld balloncatheterisatie of dotterbehandeling. Het is echter niet ongebruikelijk dat het bloedvat zich snel opnieuw vernauwt, zodat de behandeling moet worden herhaald. In de jaren negentig vonden de chirurgen de stent uit: een flexibel metalen spiraaltje dat het bloedvat op de plek van de vernauwing openspert.
Bij 15 tot 20% van de patiënten treden er echter binnen zes maanden na de behandeling nieuwe problemen op: de cellen van het bloedvat vormen littekenweefsel dat de stent overwoekert. Restenose heeft dat in vaktaal.
Kunnen fagen helpen in de strijd tegen antibioticaresistentie?
Faagtherapie kan de toegenomen antibioticaresistentie het hoofd bieden. Deze kleine virussen kunnen specifieke bacteriën doden.
Het Amerikaanse bedrijf Johnson & Johnson ontwikkelde onlangs stents die waren behandeld met chemische verbindingen die de delingscyclus van de cel stilleggen. Het laagje medicijnen dat was aangebracht op het metalen spiraaltje onderdrukt de vorming van littekenweefsel. Het bloedvat moet daardoor langer open blijven en de patiënt heeft geen nieuwe behandeling nodig. De nieuwe stents zijn nog niet op de markt, maar worden uitgetest bij zorgvuldig geselecteerde patiënten.
Rapamycine
Onlangs beëindigden onderzoekers in Rotterdam en San Paulo een studie met dertig patiënten. De ingeplante stents waren bedekt met het molecuul rapamycine, een verbinding die ook experimenteel wordt gebruikt om de afstoting van transplantaten te onderdrukken. De resultaten zijn spectaculair. “We spreken hier niet van een kleine restenosereductie, er is geen gewoon geen restenose te bespeuren,” vertelt prof dr Patrick Serruys van de Erasmus Universiteit in Rotterdam aan The Wall Street Journal. “Zelfs een jaar na de behandeling zien we geen littekenweefsel in de stent.” Zijn Braziliaanse collega dr Eduardo Sousa bevestigt dit: “De rapamycinestent lijkt de celgroei in het bloedvat te bevriezen. Dit soort stent zal een immense impact hebben op de behandeling van bloedvatvernauwingen.”
Het gecoate spiraaltje moet nu uitgetest worden op meer patiënten, waarbij het kan worden vergeleken met de klassieke, niet-gecoate stents. Toch zijn de onderzoekers ervan overtuigd dat het behandelde spiraaltje al tegen het einde van 2002 in de Europese ziekenhuizen beschikbaar kan zijn. Alleen de kosten kunnen wel eens hoog oplopen. De behandelde stent wordt wellicht twee keer zo duur als de klassieke.
Meer informatie:
Circulation on line
