Verspreid over de hele planeet Mars zijn moleculen gevonden die koolstofatomen bevatten. Er werd gespeculeerd dat deze organische stoffen ooit gevormd zijn door levende organismen, maar nu lijkt het erop dat dit niet het geval is.
Organische verbindingen zijn belangrijk voor het ontstaan van leven. Uitzoeken hoe deze stoffen tot stand komen, kan het leven op Mars helpen begrijpen – als we dat ooit vinden.
Organische stoffen kunnen worden gemaakt door levende organismen, maar ze kunnen ook worden geproduceerd door niet-biologische chemische reacties. Hoe ze op Mars zijn gevormd, staat nog ter discussie. Uit een nieuwe analyse van een Marsmeteoriet blijkt dat de organische verbindingen daarin zijn gevormd door water dat in aanraking kwam met vulkanisch gesteente.
Thomas Hertog werkte samen met Stephen Hawking en onderzoekt de oerknal
Tijd en natuurwetten zijn voortgekomen uit de oerknal, in een chaotisch proces van toevalligheden, zegt theoretisch natuurkun ...
Scheurtjes en poriën
Astrobioloog Andrew Steele van het Carnegie Institution for Science in Washington DC en zijn collega’s onderzochten een van Mars afkomstige meteoriet waar organische stoffen in zitten. De steen werd door een botsing van het oppervlak van Mars gekatapulteerd en kwam daarna op aarde terecht. De onderzoekers ontdekten dat de organische stoffen zijn gevormd door water dat door kleine scheurtjes en poriën in het gesteente sijpelde en met de daar aanwezige mineralen reageerde.
Het onderzoeksteam sneed allereerst een extreem dun plakje af van de zogeheten Allan Hills 84001-meteoriet. Vervolgens gebruikten de onderzoekers geavanceerde microscopen om het plakje in detail te onderzoeken. ‘De dingen waar we naar kijken zijn veelal kleiner dan een bacterie’, zegt Steele.
Abiotische scheikunde
Zo ontdekten ze aanwijzingen voor carbonisatie en serpentinisatie, twee geologische processen die optreden wanneer water reageert met gesteente. Het gesteente lost op en laat waterstof en koolstofdioxide achter, dat vervolgens weer reageert en organische moleculen maakt. ‘Het leven maakt geen onderdeel uit van dit proces’, zegt Steele.
Hoewel de organische stoffen in Marsgesteenten abiotisch zijn gemaakt – dus zonder de hulp van leven – kunnen deze verbindingen nog steeds belangrijk zijn in de jacht op Martiaans leven.
‘Het begrijpen van de koolstofcyclus op Mars is erg belangrijk voor het vaststellen van de basis van eventueel leven aldaar’, zegt Steele. ‘Abiotische scheikunde geeft je een soort achtergrond. Het leven kiest daar vervolgens uit wat het nodig heeft en verhoogt al doende de concentratie van die stoffen. Om leven te vinden, moet je dus op zoek naar hogere concentraties van die abiotische achtergrondniveaus.’
