Brussel (B) – Twee Vlaamse natuurverenigingen, De Wielewaal vzw en Natuurreservaten vzw, zijn samengegaan tot Natuurpunt. De reus onder de natuurverenigingen wil voortaan een doorslaggevende stem hebben in het Vlaamse natuurbeleid.


Met 47.000 leden, 172 vaste medewerkers en ruim 10.000 hectaren natuurgebied in beheer, is Natuurpunt vanaf nu de grootste vereniging voor natuur en landschap in Vlaanderen. Natuurpunt wil niet alleen de bestaande natuurgebieden beschermen en beheren, maar ook het totale areaal aan natuur in Vlaanderen vergroten. Daarvoor wil de vereniging de beleidsmakers en de bevolking overtuigen van het belang van de natuur. Die is niet alleen van belang voor de dieren en de planten, maar ook voor de mensen zelf. Iedereen moet de kans krijgen om van de natuur te genieten en er te verpozen, en liefst zo dicht mogelijk bij de eigen deur.
De honderdveertig lokale afdelingen van Natuurpunt beheren zo’n vierhonderd natuurgebieden. Natuurbeheer is echter niet de enige kerntaak: er zijn ook nog landschapszorg, beleidswerking, vorming en educatie. Verder wil Natuurpunt ook het wetenschappelijk onderzoek stimuleren. Door onderzoek en inventarisatie van dier- en plantensoorten binnen en buiten de natuurgebieden kunnen de vrijwillige en professionele medewerkers van Natuurpunt een waardevolle bijdrage leveren aan het veldbiologisch en ecologisch onderzoek.

De startmanifestatie van Natuurpunt, die op zaterdag 8 december plaats vond in het Vlaams parlement, was meteen een schot in de roos. Vlaams minister van landbouw en leefmilieu Vera Dua had een gepast geschenk bij zich voor de zevenhonderd genodigden: ze kondigde aan dat de Vlaamse deelregering de afbakening van 85.000 hectaren Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) had goedgekeurd en dat 1,2 miljoen euro extra wordt vrijgemaakt voor de verwerving van natuurgebieden. Het VEN is een geheel van grote natuurgebieden, verbonden door verweving- en verbindingsgebieden. Het VEN is geïnspireerd op onder meer de Ecologische Hoofdstructuur in Nederland. Ook Europa en internationale organisaties stimuleren de ontwikkeling van dergelijke ecologische netwerken. Een deel van een Europees netwerk van speciale beschermingszones is intussen afgebakend, maar vooralsnog ontbraken in Vlaanderen de wettelijke beschermingsmaatregelen. België, en in het bijzonder Vlaanderen, is hiervoor overigens door de Europese Commissie op de vingers getikt.
Voor Natuurpunt is het VEN-dossier een bijzondere testcase. Niet zozeer omdat het natuurbehoud staat of valt met de afbakening van het VEN, maar omdat het dossier symbool staat voor het slagen of falen van een gebiedsgericht natuurbeleid. Een beleid dat volgens Natuurpunt te stroef en te traag inspeelt op de plaatselijke situaties en noden, en dat voortdurend wordt afgeremd door economische belangengroepen. Het is echter de bedoeling dat Natuurpunt een krachtige motor zal worden om dat beleid voort te stuwen.

Peter Raeymaekers