De rover Perseverance is gelanceerd naar Mars. Het NASA-voertuig zal op de rode planeet speuren naar tekenen van vroeger of hedendaags leven.
Als de reis volgens plan verloopt, landt de rover in februari 2021 op Mars. Daar zal hij een verfijnde verzameling wetenschappelijke instrumenten gebruiken, waaronder 23 camera’s om het klimaat en de geologie van de planeet te onderzoeken.
‘Perseverance brengt alle menselijke zintuigen naar Mars’, zei NASA-wetenschapper Thomas Zurbuchen tijdens een persconferentie op 20 juli. ‘Hij zal de lucht rondom zich voelen, de horizon zien en bestuderen, de planeet voor het eerst beluisteren met microfoons op het oppervlak, deze aftasten terwijl hij grondmonsters neemt en opslaat, en hem misschien zelfs op een bepaalde manier proeven, terwijl hij chemische analyses van het stof verricht.’
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Gebroeders Wright-momentje
Wanneer Perseverance is geland op het Marsoppervlak, zal hij een kleine helikopter genaamd Ingenuity vanuit zijn onderkant loslaten. ‘Wij mensen hebben nog nooit een helikopter buiten de aardatmosfeer laten vliegen. Het is dus echt een ‘gebroeders Wright-momentje’ op een andere planeet’, zei MiMi Aung, hoofdingenieur van Ingenuity, tijdens de persconferentie.
De vlucht van Ingenuity dient als demonstratie van de technologie. Hij zal hooguit vijftien minuten in de lucht blijven. In de toekomst kunnen zulke helikopters volgens Aung worden gebruikt om ontoegankelijke gebieden uit te kammen, of als verkenners voor rovers en astronauten.
De rover draagt nog een instrument mee dat een nieuwe technologie zal demonstreren. Dit instrument zal zuurstof onttrekken aan het koolstofdioxide in de ijle Marsatmosfeer. Toekomstige ontdekkingsreizigers hebben die zuurstof wellicht nodig om te overleven. ‘Perseverance is ook de brug tussen wetenschap en menselijke verkenning. Hij laat zien hoe die twee elkaar kunnen ondersteunen en versterken’, zei Zurbuchen.
Echt leven
Het voornaamste wetenschappelijke doel van de missie is zoeken naar tekenen van leven op Mars – of dat leven nu oeroud en allang dood is, of nog steeds aanwezig. Het is de eerste Marsmissie die expliciet op zoek gaat naar leven sinds de Viking 1- en Viking 2-missies van eind jaren zeventig.
‘Het is opwindend dat NASA verschuift van het volgen van water en het zoeken naar tekenen van bewoonbaarheid, naar het zoeken naar tekenen van bestaand leven’, zegt Sarah Stewart Johnson van de Georgetown‑universiteit in Washington DC. ‘Het was zo lang alleen maar ‘volg het water’, en we bleven maar water vinden. We vonden zoveel water dat je er zwembaden mee kunt vullen.’
We weten nu dat Mars de benodigde ingrediënten voor leven bevat. Ook weten we dat de planeet vroeger waarschijnlijk veel warmer en natter was dan nu. Dankzij die kennis zijn we beter voorbereid om naar tekenen van dat leven te zoeken. Maar zelfs als we aanwijzingen vinden dat er ooit levende organismen op Mars waren, zijn we daar waarschijnlijk pas zeker van als we die sporen mee terug naar de aarde nemen en in het lab onderzoeken, aldus Johnson.
En dat is precies waar Perseverance zich voor klaarmaakt. Terwijl hij over het Marsoppervlak voortrolt, zal hij een aantal grondmonsters nemen. De rover is zelf niet in staat deze monsters terug naar de aarde te brengen. Daarom heeft NASA nog een missie gepland: in 2026 zal een ander voertuig deze monsters ophalen en terugbrengen.
‘Als we een of ander bewijs voor leven zouden vinden, ook al is dat leven nog zo klein, dan zou dat absoluut baanbrekend zijn’, zegt Johnson. ‘Als we een microbe zouden vinden die op onze buurplaneet is ontstaan, dan zou de bliksem tweemaal zijn ingeslagen in deze ene uithoek van het zonnestelsel. Dat zou erop wijzen dat een heleboel planeten in ons universum leven kunnen bevatten, en dat we niet alleen zijn in de donkere nacht.’
