Een uitzonderlijk helder object aan de hemel knippert veel langzamer dan vergelijkbare kosmische objecten. Mogelijk is het een type neutronenster dat we nog nooit eerder hebben gezien.
Astronomen hebben een mysterieus ruimteobject ontdekt dat knippert op een manier die nog nooit eerder is gezien. Het is mogelijk een vreemd type neutronenster: het restant van een zware ster die is ontploft. Onderzoek naar dit soort hemellichamen geeft inzicht in de laatste stuiptrekkingen van sterren.
Het object is gevonden door astronomen van de Curtin-universiteit in de Australische stad Perth. Ze vonden het met de Murchison Widefield Array (MWA), een Australische radiotelescoop. Eerst ontdekten de astronomen een spervuur aan radiogolven dat opeens verscheen en daarna weer verdween. Vervolgens doken ze in de archieven van de MWA en vonden ze bewijs voor nog eens 71 van dat soort knippersignalen.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Langzaam ritme
Het object dat de pulsen uitzendt, heeft de pakkende naam GLEAM-X J162759.5-523504.3. Het bevindt zich op ongeveer 4000 lichtjaar afstand van de aarde. Met elke puls stoot het enorme hoeveelheden energie uit. ‘De helderheid is echt absurd – echt, echt, echt extreem’, zei onderzoeksleider Natasha Hurley-Walker op een persconferentie. ‘We hadden niet verwacht iets te vinden dat zo helder is.’
Het object verstuurt zijn signalen in een regelmatig ritme. Elke 18,18 minuten licht het 30 tot 60 seconden lang extreem helder op. Nog nooit is er een ruimteobject gevonden met zo’n langzaam ritme. De meeste knipperende hemellichamen versturen hun flitsen veel sneller achter elkaar: het oplichten, verdwijnen en weer oplichten is daarbij een kwestie van seconden. ‘Niemand heeft er ooit aan gedacht om te zoeken naar objecten die op deze tijdschaal knipperen. Er valt namelijk geen mechanisme te verzinnen waarbij dit soort objecten ontstaan. En toch bestaan ze’, zei Hurley-Walker.
Magnetar
Het geknipper geeft aan dat het object om zijn as draait. Andere metingen van zijn licht wijzen erop dat het een krachtig magnetisch veld heeft. Op basis daarvan vermoeden astronomen dat het een magnetar is. Dat is een type neutronenster met een uitzonderlijk sterk magnetisch veld. Het is alleen niet duidelijk hoe een magnetar zo langzaam kan ronddraaien en toch zo helder kan stralen.
‘Ik was even bezorgd dat we te maken hadden met buitenaardse wezens, maar omdat het signaal in een heleboel verschillende frequenties wordt uitgezonden, moet het een natuurlijk proces zijn. Dit is geen kunstmatig opgewekt signaal’, zei Hurley-Walker. Met haar collega’s zoekt ze nu naar meer van dit soort objecten, zodat we definitief kunnen vaststellen wat ze zijn.
