IJzerbolletjes afkomstig van een interstellaire meteoriet die in 2014 op aarde viel, zijn mogelijk gevonden op de bodem van de oceaan ten noorden van Papoea-Nieuw-Guinea. Andere wetenschappers zijn sceptisch.
Op basis van de geregistreerde snelheid van de meteoriet stelden de natuurkundigen Avi Loeb en Amir Siraj van de Harvard-universiteit in 2019 vast dat hij mogelijk interstellair was. Volgens hen ging de meteoriet snel genoeg om te concluderen dat hij vanuit de interstellaire ruimte ons zonnestelsel binnen was gestormd. De gegevens die ze gebruikten waren afkomstig van geheime sensoren van de Amerikaanse overheid, dus er was niet genoeg openbare informatie om hun bewering te bevestigen. De overheid bevestigde de hoge snelheid wel in een statement. Ze noemden het object Interstellaire Meteoriet 1, of IM1, hoewel veel astronomen er nog niet van overtuigd zijn dat hij echt interstellair was.
Met behulp van de schaarse gegevens die de regering vrijgaf, traceerden Loeb en Siraj het gebied waar hij in de atmosfeer explodeerde. Vervolgens gingen Loeb en zijn collega’s op een door particulieren gefinancierde reis. Ze trokken een magnetische slee over de zeebodem onder het gebied van de explosie om stukjes ijzer op te pikken. Daarnaast gebruikten ze ook een zeef die lijkt op de zeef die wordt gebruikt om goud te zoeken. In totaal vonden ze veertig fragmenten die volgens hen van IM1 afkomstig zijn.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
IJzeren bolletjes
De fragmenten zijn kleine ijzeren bolletjes, elk met een diameter van minder dan een millimeter. Deze vondst is op zich niet zo verrassend. ‘Micrometeorieten zouden overal op de zeebodem te vinden moeten zijn, omdat ze zich daar constant ophopen. Dus als je grondig genoeg te werk gaat, vind je zeker iets’, zegt astronoom Alan Fitzsimmons van Queen’s University Belfast in het Verenigd Koninkrijk, die niet bij de zoektocht betrokken was.
Loeb zegt echter dat ze deze bolletjes alleen vonden in het gebied waarboven de explosie vermoedelijk heeft plaatsgevonden, en niet op de andere plekken die ze bij wijze van controle bezochten. Hij stelt ook dat ze in een analyse vonden dat de bolletjes vreemde chemische samenstellingen hadden.
‘De samenstelling van de bolletjes leek niet op iets dat eerder op aarde is gevonden. Ik zal niet in detail treden totdat we de volledige analyse op het land hebben gedaan, maar we vinden samenstellingspatronen die afwijken van wat in het verleden werd gerapporteerd’, zegt hij. ‘Er zijn elementen in overvloed die extreem zeldzaam zijn, en andere elementen zijn juist helemaal niet aanwezig.’
Nikkel ontbreekt
Een van de elementen die lijkt te ontbreken is nikkel, terwijl ijzermeteorieten normaal gesproken voor ongeveer 5 tot 10 procent uit nikkel bestaan. Dat mag dan ongebruikelijk zijn, maar het is niet genoeg om sommige astronomen ervan te overtuigen dat de bolletjes interstellair van oorsprong zijn. ‘Ze suggereren dat deze bolletjes niet zijn zoals andere, maar dat weten we nog niet zeker. In feite is er een grote spreiding in nikkelgehalte in andere meteorietresten, vooral die in de oceaan’, zegt astronoom David Jewitt van de Universiteit van Californië in Los Angeles.
Loeb en zijn collega’s zijn van plan om een gedetailleerdere analyse van de bolletjes uit te voeren zodra ze terug zijn van hun expeditie. Als daaruit blijkt dat deze kleine bolletjes een heel andere samenstelling hebben dan die van meteorieten binnen ons zonnestelsel, of dat ze veel ouder zijn dan ons zonnestelsel, zou dat het onomstotelijke bewijs kunnen zijn dat IM1 echt interstellair is. Dat zou betekenen dat dit de eerste fragmenten zijn van een interstellair gesteente die ooit zijn teruggevonden.
