Biologen kunnen een menstruatiecyclus nabootsen in het laboratorium. Een nagemaakt vrouwelijk voortplantingssysteem in een schaaltje gedraagt zich 28 dagen lang bijna zoals het echte systeem.
‘Menstruatie in een schaaltje krijgen is één van mijn doelen’, zegt Julie Kim van Northwestern University in Chicago. Kim werkt met organoïden – kleine driedimensionale hoopjes weefsel die zich natuurlijker gedragen dan traditionele platte celculturen. Door verschillende organoïden te verbinden, kunnen onderzoekers complexe orgaansystemen in zeer klein formaat bestuderen. Deze manier van onderzoek kan nieuwe inzichten opleveren en voor minder tests op dieren zorgen.
‘Pijn werkt verschillend bij mannen en vrouwen’
Mannen en vrouwen ervaren pijn op een verschillende manier. Artsen moeten zich hier meer van bewust zijn, stelt Esmeralda Blaney Davidson.
Kims onderzoeksgroep heeft nu weefsel van de eierstokken, baarmoeder, baarmoederhals en eileiders met elkaar verbonden. Ook weefsel van de lever is hiermee verbonden om stofjes te maken die helpen in het transport van hormonen.
Kopie van ovulatie
Al het weefsel reageerde op de hormonen die de mini-eierstokken maakten. De eierstokken produceerden de twee vrouwelijke hormonen die de menstruatiecyclus beïnvloeden. In de eerste twee weken maakten ze oestrogeen aan en in de volgende twee weken progesteron. In de eerste helft van de cyclus groeiden de eitjes en barstten ze uit de eierstokken. Het was een kopie van een natuurlijke ovulatie. Kleine haartjes in de eileiders begonnen harder te kloppen om het eitje verder te voeren, terwijl de cellen van de baarmoeder zich snel vermenigvuldigden.
Het enige verschil met een echte menstruatiecyclus is dat de baarmoedercellen niet afbraken gedurende de progesteronfase. Deze afbraak zorgt normaal voor de menstruatie. Waarschijnlijk gebeurde dit niet omdat het baarmoederweefsel geen bloedvaten bevatte. Kim probeert nu die bloedvaten toe te voegen, maar ze is er nog niet in geslaagd om de baarmoedercellen te stimuleren om af te breken.
De evolutie naar gezondheid: Van oerknal tot obesitas (€34,95). Bestel in onze webshop.
Miniatuur-menstruatiecyclus
Zodra de onderzoeksgroep van Kim erin slaagt om een volledige miniatuur-menstruatiecyclus te ontwikkelen, kan de groep onderzoek doen naar behandelingen voor pijnlijke menstruatieperioden, vleesbomen – goedaardige tumoren in de vrouwelijke voortplantingsorganen – en onvruchtbaarheid.
‘In ons lichaam zijn niet alleen de organen afzonderlijk verantwoordelijk voor al het werk’, zegt Anthony Atala van het Wake Forest Institute for Regenerative Medicine in Winston-Salem, North Carolina. ‘Interacties tussen de baarmoeder en andere organen zijn ook belangrijk.’
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder:
- Invriezen eierstok levert vruchtbaar resultaat
- Deze week: Oestrogeen helpt autistische vissen
- Seks tijdens ivf vergroot kans op zwangerschap
- Eerste biologische kinderen van postmenopauzale vrouwen op komst