In 2018 rapporteerden Italiaanse onderzoekers dat zij onder de zuidelijke poolkap van Mars een meer vol vloeibaar water hadden gevonden. Nieuwe simulaties laten nu zien dat het wellicht geen water, maar vulkanisch gesteente is.

Er bevindt zich vermoedelijk toch geen enorm meer vol vloeibaar water onder de zuidpool van Mars. In 2018 stuitte ESA’s ruimtesonde Mars Express op heldere radarreflecties onder de ijskap. Deze reflecties leken te betekenen dat er een 20 kilometer breed meer vol vloeibaar water onder het poolijs zat. In juli 2021 brachten twee studies dit vermoeden al aan het wankelen, omdat bleek dat zulke gereflecteerde radargolven op meerdere plekken rond de zuidpool van Mars te zien waren. Een nieuwe studie toont nu aan dat deze signalen net zo goed kunnen wijzen op ijzerrijk vulkanisch gesteente onder het ijs.

Tegen verwachting

Het signaal dat in 2018 werd opgepikt, leek veelbelovend. Toch bleek het moeilijk te verklaren hoe het Marsmeer onder de barre omstandigheden op de planeet kon blijven bestaan – zelfs onder de dikke ijslaag. ‘We begrijpen niet goed hoe vloeibaar water zich daar kan bevinden. We verwachten namelijk niet dat er genoeg energie en druk is om het water daar te laten smelten, zelfs al is het zout water’, zegt geofysicus Cyril Grima van de Universiteit van Texas in Austin.

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
LEES OOK

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’

Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.

Grima en zijn collega’s onderzochten vervolgens waar die signalen dan wel vandaan konden komen. Daarvoor simuleerden ze hoe het Marsoppervlak eruitziet als het zich onder een laag van 1,4 kilometer ijs bevindt – net als de zuidpool van de planeet. Ze zagen dezelfde heldere reflecties nu over de hele planeet verschijnen. Samen namen deze reflecties wel twee procent van het oppervlak in.

Vulkanisch

Deze heldere plekken kwamen overeen met de locaties van vulkanische vlakten. Die stammen uit de tijd dat ijzerrijk lava nog over het oppervlak van Mars stroomde. Deze overlap wijst erop dat het signaal van onder het ijs mogelijk van het vulkanisch gesteente afkomstig is, en niet van vloeibaar water.

‘We weten dat deze vlakten zich over de hele planeet bevinden. Het is dus veel waarschijnlijker dat er vulkanisch gesteente onder het ijs bevindt dan vloeibaar water’, zegt Grima. ‘We sluiten niet uit dat het water is, maar deze bevindingen verlagen de kans aanzienlijk.’

De beste manier om het zeker te weten, is volgens hem om af te reizen naar de zuidpool van Mars en hier bodemmonsters te nemen.