Tijdens zijn verblijf op Mars heeft NASA’s lander InSight 1319 Marsbevingen gemeten. Nu is hij bedolven onder stof en is zijn missie ten einde gekomen
NASA’s InSight-missie op Mars is officieel voorbij. De lander verzamelde vier jaar lang gegevens over seismische activiteit onder het oppervlak van de rode planeet, maar nu heeft hij geen stroom meer en kan hij geen contact meer maken met de aarde.
InSight landde in 2018 op Mars. Hij had twee hoofddoelen: met behulp van seismische metingen een model bouwen van het binnenste van Mars, en de warmtestromingen in de planeet in kaart brengen. Helaas slaagde de warmtesonde, bijgenaamd the mole, er niet in om zich in de Marsbodem in te graven. Ingenieurs bedachten twee jaar manieren om hem toch nog de grond in te krijgen, maar tevergeefs. De seismometer was wél een doorslaand succes.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Marsbevingen
Begin 2019 mat InSight lander zijn eerste Marsbevingen, kleine bewegingen van de grond veroorzaakt door meteorietinslagen. Hij bleef ze opvangen met een gemiddelde van iets minder dan één per dag. In totaal nam de lander 1319 bevingen waar, variërend van de kleine trillingen van meteorietinslagen tot krachtig gerommel veroorzaakt door het vermalen van rotsen onder de grond.
Het meten van de Marsbevingen verried niet alleen dat er seismische activiteit is op Mars. De manier waarop de trillingen zich ondergronds voortbewogen maakte het ook mogelijk om de grootte van de kern van Mars en de dikte van de andere lagen daarboven te meten. Daarmee werd de oorspronkelijke missie van de lander ruimschoots vervuld. Analyses van de gegevens lieten zien waar zich ondergronds water zat, en leverde zelfs verrassend bewijs voor geologische activiteit.
Windstilte fataal
Maar terwijl zijn zonnepanelen stof verzamelden, nam het elektrisch vermogen van InSight af. Gewoonlijk worden ruimteschepen op Mars periodiek afgestoft door windvlagen, maar in het gebied waar InSight landde was het Marsweer onverwacht rustig. Door met de robotarm van de lander op relatief winderige dagen gruis op de zonnepanelen te strooien, kon een beetje stof worden weggeveegd. Maar niet genoeg om het leven van de lander lang op te rekken.
Nu, na twee mislukte pogingen om contact op te nemen, heeft NASA de lander doodverklaard. De laatste keer dat InSight een bericht naar de aarde stuurde, was op 15 december. Ingenieurs van NASA zullen blijven luisteren naar een signaal, maar ze verwachten niets te horen.
‘Ja, het is triest om afscheid te nemen, maar de nalatenschap van InSight zal voortleven, informeren en inspireren’, zei Laurie Leshin, de manager van de missie bij NASA’s Jet Propulsion Laboratory in Californië, in een verklaring. We hebben op aarde bergen data die de lander verstuurd heeft, waarmee onderzoekers nog jaren vooruit kunnen.