Washington, D.C. (VS) – De poolkappen op Mars worden kleiner. Er gaat meer ijs over in de gasfase dan erbij komt door neerslag. Binnen een paar duizend jaar zal daardoor de luchtdruk op Mars vertienvoudigen.


Mars staat bekend als een koude, droge, onherbergzame planeet. Metingen vanaf het NASA-ruimteschip Mars Global Surveyor wijzen echter uit dat Mars aan het opwarmen is. De poolkappen nemen snel in volume af. Kraterranden in het poolijs wijken terug met gemiddeld drie meter per Marsjaar (687 Aardse dagen), en binnen tien Marsjaren wordt het ijs een meter dunner.

Het poolijs van Mars vertoont heuvels, kraters en kloven. NASA vergelijkt die van jaar tot jaar.

De poolkappen van Mars bestaan niet uit waterijs maar uit koolstofdioxide-ijs. Het ijs gaat vanwege de lage luchtdruk direct over van de vaste fase in de gasfase. Dit heet sublimatie. Of de poolkap groeit of slinkt, hangt af van de balans tussen sublimatie en neerslag. Op dit moment sublimeert er in de Marszomer meer dan er in de Marswinter neerslaat. Als het slinken met dit tempo doorgaat, zal de massa van de Marsatmosfeer binnen duizend Marsjaren verdubbelen: de hoeveelheid gasvormig koolstofdioxide zal immers sterk toenemen. Al met al zal de luchtdruk in die tijdspanne vertienvoudigen. Dat heeft grote gevolgen voor het klimaat op Mars. Het beïnvloedt bijvoorbeeld windpatronen en temperatuur, en bepaalt of en hoe lang er vloeibaar water op het oppervlak kan bestaan.
“De veranderingen zijn veel groter dan wat we totnogtoe hebben waargenomen”, vertelt dr James Garvin van NASA. “Dit betekent dat Mars er in het recente verleden waarschijnlijk anders heeft uitgezien dan we altijd dachten. In de toekomst zal Mars bovendien snel warmer en natter worden.” Wie weet zijn de omstandigheden op Mars binnenkort gunstig genoeg om leven te laten ontstaan…

Nienke Beintema