Een man met een zeldzame hersenbeschadiging kan ons helpen uit te vogelen hoe gezichtsherkenning werkt in ons brein. Bij elk gezicht dat de man bekijkt, lijkt de rechterhelft gesmolten. Dit zou erop kunnen wijzen dat elke hersenhelft een helft van het gezicht verwerkt.
De man, die bekendstaat onder de initialen A.D., merkte drie jaar geleden op dat de gezichten die hij op tv zag vervormd waren. Volgens hem zagen de gezichten eruit alsof ze aan het smelten waren. Vervolgens keek de man in de spiegel en ontdekte hij dat zijn eigen gezicht op dezelfde manier leek te zijn aangetast.
In elk van deze gevallen was het alleen de rechterhelft van een gezicht die vervormd leek. ‘Alles aan de rechterzijde lijkt langer, strakker en ingevallen’, zo omschreef de man wat hij zag aan onderzoekers. Artsen ontdekten vervolgens dat A.D. een beschadiging heeft in de vezels die de twee hersenhelften met elkaar moeten verbinden.
'Stel een leeftijdsgrens in voor euthanasie bij psychisch lijden'
We moeten terughoudender zijn met het aanbieden van euthanasie bij psychisch lijden, stelt psychiater Jim van Os. Vooral bij jonge mensen.
Ondersteboven
Als wetenschappers willen achterhalen welke rol een bepaald deel van de hersenen speelt bij neurale verwerking, kijken ze naar de ervaringen van mensen met en zonder hersenletsel in dat gebied. ‘Ik zeg niet dat onze hersenen allemaal hetzelfde zijn, maar ze delen wel een universele architectuur’, zegt psychiater Jorge Almeida van de Coimbra-universiteit in Portugal.
De onderzoekers toonden A.D. foto’s van twintig gezichten en twintig andere objecten, zoals een auto en een bel. Ze kwamen erachter dat de vervormingen alleen optraden wanneer hij naar gezichten kijkt.
Ze ontdekten ook dat voor A.D. alleen de rechterhelft van een gezicht lijkt te smelten, ongeacht de hoek of diepte waarin de gezichten aan hem werden gepresenteerd. Dat bleek zelfs het geval te zijn wanneer A.D. gezichten bekeek die ondersteboven stonden.
Sjabloon
De resultaten wijzen op twee nieuwe, belangrijke aspecten van gezichtsherkenning, zegt Almeida’s medeonderzoeker, hersenwetenschapper Brad Duchaine van het Amerikaanse Dartmouth College. ‘We wisten al dat gezichten anders worden verwerkt dan andere objecten. Nu weten we dat we nieuwe gezichten automatisch in een sjabloon passen, zodat we het kunnen vergelijken met gezichten die eerder in ons geheugen zijn opgeslagen’, zegt hij. Dit zou verklaren waarom A.D. altijd hetzelfde deel van het gezicht vervormd ziet.
‘Het wijst er ook op dat de twee helften van een gezicht op een bepaald moment in afzonderlijke hersenhelften worden verwerkt’, zegt Duchaine. Hij speculeert dat dit de verwerkingssnelheid van visuele prikkels verhoogt, doordat we normaal gesproken naar het midden van het gezicht van een persoon kijken. Elk van onze ogen registreert dan in eerste instantie informatie van tegenovergestelde kanten van een gezicht.
Overdadige informatie
‘Mensen zijn mogelijk in staat om twee gezichtshelften onafhankelijk van elkaar verwerken. Deels komt dat doordat gezichten symmetrisch zijn. De beschikbare informatie is daarom in sommige situaties meer dan noodzakelijk is voor de verwerking’, zegt neurowetenschapper John Towler van de Swansea-universiteit in het Verenigd Koninkrijk.
