In Florida is een man overleden nadat hij was besmet met een amoebe die het hersenweefsel beschadigt.
In de Amerikaanse staat Florida is een man overleden nadat hij was besmet met de zeldzame hersenetende amoebe Naegleria fowleri. Op 23 februari maakte het Florida Department of Health bekend dat de man met de amoebe was besmet. Op 2 maart meldde het instituut dat hij was overleden.
De man raakte mogelijk besmet nadat hij met behulp van een neuskannetje zijn sinussen had gespoeld met kraanwater. Een neuskannetje, ook wel Neti-pot genoemd, perst water door de neus omhoog tot in de neusholte.
Wat is het geheim achter het succes van de wereldtop? ‘Luie toppers bestaan niet in het zwemmen’
Bewegingswetenschapper Aylin Post volgde vijf jaar lang zwemtalenten op weg naar de top. Ze analyseerde miljoenen zwemtijden ...
Verwoestende infectie
N. fowleri is een bijzonder schadelijke amoebe, zegt biomedicus Sutherland Maciver van de Universiteit van Edinburgh. Hij is co-auteur van een artikel uit 2020 dat de vraag behandelt of de amoebe een ‘opkomende parasiet’ is.
‘De amoebe komt in de neusgaten terecht terwijl we zwemmen. Dan dringt hij de cribriforme plaat (die zich boven de neusholte bevindt, red.) in de hersenen binnen’, zegt Maciver. ‘Hij wordt ook wel de hersenetende amoebe genoemd. Dat is een lugubere, maar vrij terechte bijnaam.’
Volgens Maciver veroorzaakt N. fowleri een ‘verwoestende infectie’, met een sterftecijfer van 96 procent. De infectie is weliswaar behandelbaar met het geneesmiddel miltefosine, maar vaak wordt de diagnose pas tijdens een autopsie gesteld. Dat komt enerzijds doordat de symptomen erg lijken op die van meningitis en anderzijds doordat de infectie zeer zeldzaam is – tot 2020 zijn wereldwijd slechts ongeveer 430 gevallen gemeld.
Warm water
N. fowleri gedijt goed in natuurlijk warm water. ‘Het water moet bijna permanent rond de 30°C zijn. Pas dan kan de amoebe de concurrentiestrijd aan met de andere dingen in het water’, zegt Maciver. De gedocumenteerde gevallen treden vooral op in de VS, zegt hij. Dat komt deels doordat er in dat land veel specialisten zijn die een besmetting met de amoebe accuraat kunnen vaststellen. Daardoor lijkt het land meer een besmettingshaard dan het is.
‘De andere hotspot is Karachi in Pakistan’, zegt Maciver. ‘Die stad heeft een zeer slechte watervoorziening. Als je vaak genoeg chloor toevoegt, heb je geen probleem. Behalve de amoeben dood je daarmee ook de bacteriën waarmee de amoeben zich voeden.’
Hoewel infecties zeldzaam zijn, adviseert Maciver om niet in warm, open water te zwemmen. Verder raadt hij ook om andere redenen sterk af je sinussen met water uit te spoelen. ‘Het fysieke geweld dat met die handeling gepaard gaat, kan het slijmvlies van de neus aantasten’, zegt hij.
