Nieuw bewijs voor maanbevingen is opgegraven uit de data van de Apollo 16-missie van 1972. Het algoritme dat werd gebruikt om deze verborgen data op te sporen, kan nuttig zijn voor de volgende missie van de Nasa naar Mars.
Kort nadat Neil Armstrong zijn eerste stappen op de maan had gezet, werd bekend dat de maan ook beeft. Om die bevingen te registreren, lieten de Apollo-missies seismometers op de maan achter.
Thomas Hertog werkte samen met Stephen Hawking en onderzoekt de oerknal
Tijd en natuurwetten zijn voortgekomen uit de oerknal, in een chaotisch proces van toevalligheden, zegt theoretisch natuurkun ...
Die meters pikten seismische golven op van meteorietinslagen, diepe bevingen die werden geweten aan de rotatie van de maan om de aarde, en ondiepe bevingen met een vooralsnog onduidelijke oorzaak. Maar al deze seismische activiteiten hebben één ding gemeen: ze lijken in niets op aardse bevingen.
Nieuwe software
Sinds het begin van de metingen is er een database bijgehouden – zowel op papier als op de computer – met alle trillingen die plaatsvonden op de maan. Ongeveer 13.000 seismische events werden gedetecteerd. ‘De nieuwe software kan het beter’, zegt Brigitte Knapmeyer-Endrun van het Max-Planck-Institut für Sonnensystemforschung in Göttingen, Duitsland.
Knapmeyer-Endrun en haar onderzoeksteam ontwikkelden een algoritme dat bevingen van hetzelfde type kan identificeren. Op basis van data van een bekende beving kan de software soortgelijke bevingen uit het verleden terugvinden. Het is vergelijkbaar met de algoritmes voor spraakherkenning.
Het onderzoeksteam probeerde het programma uit op een klein deel van de data van een seismometer die in 1972 op de maan werd achtergelaten. De communicatie met deze seismometer hield op in 1977. Het algoritme vond maar liefst 210 maanbevingen die eerder niet waren geregistreerd.
Mars
Deze snelle en makkelijke manier om onontdekte bevingen te achterhalen zou wel eens nuttig kunnen zijn voor Nasa’s Insight Lander-missie. Bij deze missie zal een seismometer op Mars geïnstalleerd worden.
Met het nieuwe algoritme kan de seismische activiteit op Mars direct op locatie geregistreerd worden. Dat is veel gunstiger dan dat de data telkens heen en weer gecommuniceerd moet worden tussen Mars en aarde. ‘We moeten wel direct beslissen als er iets interessants geregistreerd wordt en of we het algoritme willen toepassen’, zegt Knapmeyer-Endrun. ‘Dan hoef je maar een klein gedeelte van de dataset door te spitten.’
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees ook: