Onder de juiste omstandigheden kan ook op manen buiten het zonnestelsel leven bestaan. Astronomen hebben onderzocht aan welke eisen zo´n bewoonbare maan moet voldoen.
Buiten ons zonnestelsel bevinden zich talloze planeten waar mogelijk bewoonbare manen omheen draaien. Dat concludeerden de Duitse astronoom René Heller en zijn Amerikaanse collega Rory Barnes. Zij onderzochten in samenwerking met Nasa aan welke voorwaarden een exomaan moet voldoen om bewoonbaar te zijn.
In de zoektocht naar bewoonbare gebieden buiten het zonnestelsel richt Nasa zich momenteel uitsluitend op planeten. Er zijn enkele vaste planeten gevonden die zich in de bewoonbare zone bevinden – het gebied rondom een ster waar water kan bestaan en dus (aardachtig) leven. Het merendeel van de 850 gevonden exoplaneten bestaat echter uit onbewoonbare gasreuzen. Heller en Barnes bewijzen met hun theorie dat rond deze gasreuzen eventueel manen kunnen draaien die wél bewoonbaar zijn.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Om leefbaar te zijn, moet de maan de juiste afstand hebben tot zijn gasplaneet. Met een theoretisch model hebben Heller en Barnes afgeleid hoe groot die afstand is. Ze moesten hiervoor rekening houden met getijdenkrachten tussen de maan en planeet. De zone die zij als leefbaar bestempelen, noemt het onderzoeksduo de ‘bewoonbare rand’. Heller en Barnes hopen dat astronomen in de toekomst hun model gebruiken om snel te beoordelen of op een maan leven kan voorkomen.
Volgens de onderzoekers zal het klimaat op een bewoonbare maan wel sterk verschillen van een planeetklimaat. Een maan heeft twee lichtbronnen: zowel het licht van de nabije ster valt op het oppervlak, als ook het weerkaatste licht van de planeet. Regelmatig verduistert de planeet echter het sterlicht, waardoor de temperatuur op de maan plots keldert. ‘Iemand die op het oppervlak van de exomaan staat krijgt daardoor een heel ander idee van dag en nacht dan wij hebben,’ oppert Heller in een persverklaring.
De Keplertelescoop, die drie jaar geleden in gebruik is genomen, is in staat manen te vinden die minimaal twee keer zo groot zijn als onze eigen maan. Nog dit jaar zal Nasa de telescoop inzetten om naast exoplaneten, ook exomanen op te sporen.
Afbeelding: R. Heller, AIP