Gent (B) – Het Vlaams Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie confronteerde in twee debatavonden voor- en tegenstanders van biotechnologie met elkaar. Een panel van burgers en jongeren stuurde de debatten en schreef de conclusies op.


Het Vlaams Interuniversitair Instituut voor Biotechnologie (VIB) tracht op verscheidene manieren het publieke debat over biotechnologie in de voeding en landbouw aan te wakkeren. In de eerste plaats was er de tentoonstelling ‘Eet es genetisch’ die tot begin juni liep in de Kunsthal van de Gentse Sint-Pietersabdij. Daarnaast werden er twee openbare debatten georganiseerd tussen gentechnologen, beleidsmakers, afgevaardigden van consumenten- en milieuorganisaties, politici en vertegenwoordigers van de industrie. De debatten werden gestuurd door een panel van onbevooroordeelde burgers en jongeren, dat een reflectietekst opstelden.
De panelleden liggen niet zozeer wakker van de intrinsieke onveiligheid van genetisch gewijzigde organismen (GGO’s); ze geven prioriteit aan een stringente overheidscontrole en een voortdurende traceerbaarheid van genetisch gewijzigde producten. Bestaande en nieuwe kennis omtrent de veiligheidsaspecten moeten onmiddellijk kunnen worden toegepast – maar de panelleden beseffen wel dat niet alle risico’s verbonden aan een nieuwe technologie zomaar zijn in te schatten en te berekenen. Ze achten de installatie van een onafhankelijk supranationaal agentschap voor de voedselveiligheid, liefst op Europees niveau, noodzakelijk. België kan hierbij als toekomstig voorzitter van de Europese Raad een voortrekkersrol vervullen.
De panelleden springen in de bres voor de Derde Wereld en vragen zich af hoe de biotechnologie deze landen echt ten goede kan komen. Ze verwachten in ieder geval geen mirakeloplossingen van de technologie op zich, onder meer omdat de huidige westerse economische realiteit, waar biotechnologie deel van uitmaakt, een sta-in-de-weg is voor het bereiken van idealen van duurzaamheid en eerlijke handel. Ze zouden graag zien dat biotechnologische toepassingen die echt een meerwaarde bieden voor de Derde Wereld, op één of andere manier vrij beschikbaar zouden zijn.
In de reflectietekst, die aan het Vlaamse parlement werd aangeboden, wordt vooral de overheid aangesproken en op haar verantwoordelijkheid gewezen. Ten overstaan van de industrie blijft er een kritische houding. Als biotechnologie enkel aan het bedrijfsleven wordt overgelaten, zal het merendeel van de wensen met betrekking tot biotechnologie niet gerealiseerd worden, besluit het panel.

Peter Raeymaekers

Zie hier het lekenrapport