Touchdown! Marslander InSight staat met alle drie zijn poten stevig op de rode planeet. Hij heeft de gevreesde seven minutes of terror met vlag en wimpel doorstaan en zelfs een eerste foto verstuurd.
Tot zo’n twee uur voor de landing konden onderzoekers van NASA het pad van InSight nog een klein beetje bijsturen. Daarna stond de lander er alleen voor.
Direct na de landing stuurde InSight een teken van leven dat telescopen op aarde een kleine acht minuten later ontvingen. Ook stuurde hij een foto van zijn landingsplek. Door het vele stof op de camera was daarop nog niet veel te zien, maar dat hij in staat was een foto te maken, geeft hoop dat de apparatuur de landing goed heeft doorstaan.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Daarnaast ontvingen de NASA-onderzoekers tijdens de landing voortdurend signalen van de CubeSats MarCO A en B. Dat zijn twee satellietjes ter grootte van een rugzak die de lander achterna zijn gevlogen. De signalen bevatten informatie over de snelheid van InSight, zodat de onderzoekers zagen dat de landing geheel volgens plan verliep. Dat was een enorme opsteker, want de CubeSats zijn nog nooit eerder bij een missie gebruikt.
Gedetailleerdere gegevens over de toestand van InSight kwamen later van een ruimtesonde die al jaren rond Mars cirkelt. De Mars Odyssey heeft InSight tijdens en na de landing nauwlettend in de gaten gehouden. Ruim vijf uur na de landing stuurde die het geruststellende nieuws dat InSight zijn zonnepanelen had uitgeklapt en zijn apparatuur aan het opladen was.
Terror
Twintig minuten voor de touchdown scheidde de lander zich af van de rest van het ruimteschip en draaide die zijn hitteschild naar de rode planeet. Even later brak de fase aan die NASA-onderzoekers aanduidden als de seven minutes of terror. In die korte tijd had er een heleboel mis kunnen gaan.
InSight jakkerde namelijk met een slordige 20.000 kilometer per uur de atmosfeer van Mars binnen. Daardoor bereikte de voorkant van de lander een temperatuur boven de 1500 graden Celsius. Dat is warm genoeg om staal te laten smelten – vandaar het hitteschild, dat voornamelijk bestaat uit gemalen kurk.
De atmosfeer remde de lander af tot zo’n 6100 kilometer per uur. Op 11 kilometer boven de grond – 3 minuten voor de touchdown – gooide InSight een parachute uit die hem verder vertraagde tot 1370 kilometer per uur. Tijdens die vertraging werkte op de lander een g-kracht van meer dan 8 g – bijna even groot als in de hypothetische euthanasie-achtbaan van Julijonas Urbonas. Goed dat er geen mensen aan boord waren.
Een half minuutje later gooide de lander zijn hitteschild weg, zodat zijn driepotige landingsgestel naar de grond was gericht. 42 seconden voor de landing – op een kilometer hoogte – werd de parachute losgekoppeld en brachten 12 stuwraketten de snelheid terug van 234 kilometer per uur tot een gemoedelijke 8 kilometer per uur, langzaam genoeg voor een zachte landing.
Slaapstand
Hoewel ze dus bange minuten moesten doorstaan, hadden NASA-onderzoekers altijd vertrouwen in een goede afloop. InSight is namelijk sterk genoeg om zelfs tijdens een Martiaanse zandstorm te landen. Het stof dat op de eerste foto te zien is, zal dus niemand zorgen baren. De voornaamste angst was dat de lander onverhoopt op een steen zou neerkomen. In dat geval zou zijn antenne vermoedelijk niet naar de aarde zijn gericht en hadden we geen eerste levensteken ontvangen. Het lijkt er dus op dat InSight gewoon op een vlak stuk grond is geland.
De eerste dagen zal InSight vooral bezig zijn met het in kaart brengen van zijn omgeving. Op basis daarvan beslissen onderzoekers waar de lander met zijn robotarm zijn meetapparatuur zal uitstallen.
Als landingsplaats is gekozen voor Elysium Planitia, Latijn voor ‘plat paradijs’. Die plek bevindt zich bij de evenaar, zodat InSight altijd voldoende zonlicht ontvangt om zich op te laden. Daarnaast is de landingsplek laaggelegen en, zoals de naam al zegt, zo plat als een dubbeltje, zodat InSight over enkele maanden goed in de grond kan boren. Daarmee zal hij ons voor het eerst een kijkje bieden in het binnenste van de rode planeet.
Lees in dit artikel wat InSight op Mars zoal gaat onderzoeken!