Straks pikken de robots niet alleen onze baantjes in, maar slaan ze ook nog eens onze whisky achterover. Een synthetische tong kan verschillende eigenschappen van whisky onderscheiden, zoals soort, leeftijd en land van herkomst.

Whisky
Echt of namaak? Foto: Simon Powell.

‘Hiermee kunnen we namaakwhisky’s opsporen’, zegt Uwe Bunz van de Heidelberg-universiteit in Duitsland. ‘Als je een krat dure whisky’s gekocht hebt, kun je hiermee testen of er ook echt in de flessen zit wat je denkt dat erin zit.’

De bestaande analysetechnieken gebruiken massaspectroscopie om de chemische samenstelling van een whisky te bepalen. De synthetische tong van Bunz gebruikt in plaats daarvan 22 verschillende fluorescente kleurstoffen.

Heersen zwermen killerdrones straks over het slagveld?
LEES OOK

Heersen zwermen killerdrones straks over het slagveld?

Een luchtruim gevuld door kunstmatig intelligente killerdrones, die autonoom bepalen wie blijft leven en wie zal sterven. Hoe waarschijnlijk is dat?

De helderheid van elke kleurstof verandert een beetje na contact met whisky, wat een specifiek smaakprofiel aangeeft voor de drank. Dit proces is sneller en goedkoper dan de meeste bestaande methoden.

Bunz en zijn collega’s testten de kleurstoffen op 33 verschillende whisky’s en constateerden dat ze de dranken daarmee goed uit elkaar konden houden.

Net zo goed als onze tong

Destillaten uit Schotland zagen er anders uit dan die uit Ierland ov de VS, en blends hadden een andere ‘vingerafdruk’ dan single malts. De kleurstoffen maakten ook onderscheid tussen whisky’s van verschillende rijpingstijden.

De kleurstoffen kunnen, in tegenstelling tot massaspectroscopie, geen kleine hoeveelheden van de stoffen in whisky opsporen, zoals de sporen van giftige stoffen die er soms in zitten. Maar door een algemeen smaakprofiel op te bouwen op min of meer dezelfde wijze als onze tong dat doet, kan deze methode goed laten zien of twee flessen whisky dezelfde zijn.

De kleur geeft het smaakprofiel van de whisky aan
De kleur geeft het smaakprofiel van de whisky aan. Foto: Sebastian Hahn

Voor een echte smaaktest moet de synthetische tong nog meer whisky’s proeven, zegt Leonardo Ciaccheri van de Italiaanse Nationale Onderzoeksraad.

De onderzoekers toonden bijvoorbeeld aan dat ze een Bowmore van een Poit Dhubh konden onderscheiden, maar dat is mogelijk niet genoeg, zegt hij. ‘De een is een single malt en de andere is een blend.’ Ciaccheri stelt voor dat ze het eens proberen met single malts en blends van dezelfde destilleerderij.

Als volgende stap willen Bunz en zijn collega’s de tong uitproberen met rode wijn. ‘Ik heb nu dertig verschillende dure whisky’s thuis, maar ik hou niet eens van whisky’, zegt Bunz. ‘Rode wijn is meer mijn ding.’

De onderzoekers publiceerden hun bevindingen in het tijdschrift Chem.

Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.

Lees verder: