Oxford, Mississippi (VS) – Kristallen van een ferroëlektrisch materiaal kunnen een geluid dat ze ontvangen, onthouden en er een tijdje later op antwoorden.
Amerikaanse wetenschappers hebben een kristal ontdekt dat een geheugen heeft voor geluid. Zij stuurden een geluidsgolf het kristal in en hoorden tot hun verrassing enige tijd later een geluid terugkomen.
Het kristal waarom het draait, is gemaakt van een ferroëlektrisch materiaal. Zo een materiaal bestaat uit allemaal kleine gebieden waarin het elektrisch veld een bepaalde richting heeft. Deze richting verschilt per gebied. Als het kristal warm is, kun je de richting van deze velden veranderen met een uitwendig elektrisch veld. Tijdens afkoeling van het kristal 'bevriest' deze richting en blijft na uitschakelen van het veld hetzelfde.
Met deze gebiedjes verklaren de onderzoekers het geheugeneffect voor geluid. Een geluidsgolf die het kristal binnenkomt, deukt het kristal een beetje in. Hierdoor ontstaan er elektrische velden in het kristal, die de atomen van hun plaats duwen. Nadat het geluid is uitgezet, springen de atomen terug op hun plaats. De richting van deze verplaatsing verschilt per gebied. Bij het terugspringen wordt de vrijkomende energie omgezet in geluidsgolven. Elk gebiedje werkt nu als een soort toeter. Samen produceren zij – een aantal miljoensten van een seconde nadat de geluidsbron is uitgezet – een ferroëlektrische echo.
Sonja Jacobs
