Philae is teruggevonden! De komeetlander kwam in november 2014 aan op de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. De missie verliep niet zoals gepland. Het was onduidelijk waar hij geland was en na een aantal korte metingen was zijn batterij leeg, waarna hij in een coma raakte. Afgelopen vrijdag, een maand voor het einde van de missie, werd eindelijk zijn precieze landingsplaats gevonden.

Locatie op komeet 67P waar Philae terechtgekomen is. Beeld: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA.
Locatie op komeet 67P waar Philae terechtgekomen is. Beeld: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA.

De missie van de lander en zijn compagnon, de ruimtesonde Rosetta, was om de komeet zo goed mogelijk in kaart te brengen. Philae werd door Rosetta neergelaten om het materiaal waar 67P uit bestaat te analyseren. Rosetta bleef op een afstandje om de komeet heen cirkelen en maakte foto’s. Over een maand is de missie afgelopen. Het was van begin tot eind een spannend verhaal.

Zenuwslopend

Op 2 maart 2004 vertrekt de ruimtesonde Rosetta met Philae aan boord vanaf de aarde. Ruim tien jaar later komen ze aan bij komeet 67P. De sonde cirkelt om de komeet heen en laat op de geplande locatie Philae los. Wetenschappers over de hele wereld houden hun adem in op dit zenuwslopende moment.

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
LEES OOK

‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’

Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.

De landing gaat moeizaam. Philae stuitert een paar keer en heeft moeite om grip vinden op de rotsachtige komeet. Hij staat uiteindelijk met twee in plaats van drie poten op de grond. Daarnaast blijkt hij in de schaduw terechtgekomen, waardoor hij zijn zonnepanelen niet kan gebruiken om goed op te laden. Hierdoor heeft hij maar erg beperkt energie om data te verzamelen en via Rosetta naar de aarde te sturen. Toch is het een geslaagde missie: het is voor het eerst dat een robotverkenner op een komeet landt.

Het is al snel duidelijk dat Philae niet geland is waar hij moest landen, maar de exacte locatie kan niet bepaald worden. Noch door foto’s en radiosignalen van Philae noch door foto’s die Rosetta van boven maakt. Gelukkig slaagt de lander erin data te verzamelen en deze naar de aarde te sturen. Zeven maanden later bevindt de komeet zich dichter bij de zon en kan hij toch nog opladen. Er is even contact met Philae. Helaas komt er in januari van dit jaar slecht nieuws. Tevergeefs wordt gepoogd om weer in contact te komen met Philae, maar hij antwoordt niet. Onderzoekers rouwen om het verlies en nemen definitief afscheid.

Happy end

Close-up van Philae die met één poot omhoog geland is. Beeld: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA.
Close-up van Philae die met één poot omhoog geland is. Beeld: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA.

Nu de missie zijn eind nadert, zal ook de ruimtesonde Rosetta landen op de komeet, waar hij samen met Philae zijn laatste rustplaats vindt. Tijdens de afdaling, die inmiddels is ingezet, draait Rosetta nog enkele malen in een dichtere baan om de komeet en maakt foto’s. Dit is de laatste kans om erachter te komen waar Philae precies landde. En dat is gelukt! Op een foto die op twee september genomen is duikt Philae op. Met één poot omhoog, alsof hij naar Rosetta zwaait. Onderzoekers zijn blij. Nu de landingsplaats bekend is, is de data nog beter te analyseren.

Op 30 september staat de laatste afdaling van Rosetta gepland. Dan zullen de laatste close up foto’s van de komeet verstuurd worden, waarna Rosetta en Philae, na bijna twee jaar, weer samen zijn.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief. 

Lees verder: