De James Webb-ruimtetelescoop heeft een verbazingwekkend gedetailleerd beeld gemaakt van een Wolf-Rayet-ster die zijn buitenste lagen wegblaast voordat hij explodeert als een supernova.
Op ongeveer 15 duizend lichtjaar afstand bereidt een ster zich voor op zijn explosie als supernova. De James Webb-ruimtetelescoop (JWST) heeft een indrukwekkende afbeelding gemaakt van deze zware ster, een zogenaamde Wolf-Rayet-ster, die zijn buitenste lagen begint af te werpen voordat hij een supernova wordt.
Miljoenen kilometers per uur
De ster heet WR 124, en heeft ongeveer 30 keer de massa van de zon. Als de waterstof in de kern van zo’n grote ster opraakt, begint hij zwaardere elementen te fuseren. Door deze fusie ontstaan krachtige energie-uitbarstingen die windvlagen met een snelheid van miljoenen kilometers per uur opwekken.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Die krachtige winden blazen de buitenste lagen van de ster weg, waardoor een enorme wolk van stof en gas ontstaat, zoals op dit JWST-beeld prachtig te zien is. Onderzoekers hebben berekend dat WR 124 al ongeveer tien zonsmassa’s heeft verloren.
Zodra de ster geen zware elementen meer heeft om op te branden, zal hij exploderen. De Wolf-Rayet-fase van de levensduur van een zware ster is in astronomische termen kort: het duurt hooguit een paar miljoen jaar voordat de ster explodeert.
Kosmisch belang
Het stof dat de ster in die periode produceert, kan van kosmisch belang zijn. De details van de JWST-waarnemingen helpen sterrenkundigen uit te zoeken hoe dit stof zich precies gedraagt en of de stofkorrels groot en talrijk genoeg zijn om de aanstaande supernova te overleven.
Dat is belangrijk vanwege de rol die stof speelt in de evolutie van het heelal, door de omgeving vorm te geven waarin kosmische bouwstenen ontstaan, maar ook omdat onderzoekers denken dat er veel meer stof in het heelal is dan onze beste theorieën over stofvorming kunnen verklaren. Door te bepalen hoe stof zich gedraagt rond Wolf-Rayet-sterren zoals WR 124, kunnen we er misschien achter komen waar al dat extra stof vandaan komt.