De Amerikaanse regering stopt misschien met de financiering van de James Webb-ruimtetelescoop van ruimtevaartorganisatie Nasa.
Het project ging volgens een commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden ‘miljarden dollars over het budget’ en is ‘geplaagd door slecht management.’ De commissie adviseert daarom de geldkraan voor het project volledig dicht te draaien.
De James Webb – de beoogde opvolger van de verouderde Hubble-ruimtetelescoop – staat al vanaf 2004 in de steigers. In die periode ging de telescoop ruim over zijn oorspronkelijke kostenraming van 1,6 miljard dollar heen. Inmiddels gaf Nasa al dik 6,5 miljard uit aan de bouw van de telescoop. Als gevolg van de hoge kosten werd in die periode de geldkraan voor veel andere sterrenkundeprojecten dichtgedraaid. Dat verleidde het vakblad Nature ertoe de James Webb in 2010 te omschrijven als ‘de telescoop die de sterrenkunde opat’ (The telescope that ate astronomy, pdf).
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Volgens de planning zou de James Webb in 2018 lanceren en vervolgens op zoek gaan naar een verklaring voor de grootste raadselen rond de oorsprong van ons universum. Naar verwachting zou de dure telescoop in elk geval de komende 20 jaar in bedrijf blijven.
Reden voor de exorbitante kostenstijging was dat de Webb technisch lastig in elkaar stak. De telescoop moest waarnemen in het voor sterrenkundigen belangrijke infrarode golflengtegebied – precies de golflengte van warmtestraling, waarvoor de Webb dan ook extreem gevoelig is. Gevolg is dat de telescoop niet alleen zelf heel goed gekoeld moet worden, maar ook goed afgeschermd moet zijn voor storende straling van de aarde en de zon. Daarom zou de telescoop zijn waarnemingen relatief diep in de ruimte gaan doen.
Het besluit van de commissie zorgt overigens niet meteen voor een definitief einde aan het James Webb-project. Het Huis van Afgevaardigden moet het budget namelijk eerst nog overnemen. En wanneer dat gebeurt, moet het Huis het bovendien nog eens worden met de Amerikaanse Senaat. Beide regeringskamers stellen in Amerika onafhankelijk van elkaar een budget op en moeten daarna samen tot een compromis komen.
