‘India is now on the Moon.’ Slechts drie dagen nadat de Russische lander Loena 25 neerstortte op de maan, heeft de Indiase Chandrayaan 3-missie wel succes. Iets na 14.30 uur is lander Vikram met rover Pragyan neergekomen op de zuidpool van de maan. Het is de eerste zachte landing in dat gebied.
India is daarmee het vierde land dat een zachte landing op de maan volbrengt, na de Verenigde Staten, Rusland en China. Het is tevens het eerste land dat succesvol landt op de zuidpool.
De Chandrayaan 3-missie is de tweede poging van de Indiase ruimtevaartorganisatie ISRO om te landen op de zuidpool van de maan. In 2019 stortte de lander van de Chandrayaan 2-missie neer na een storing in de landingssoftware.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Drie dagen geleden, op 20 augustus, mislukte de Russische Loena 25-missie, die ook onderweg was naar de zuidpool van de maan. Door een technisch probleem sloeg de Russische lander te pletter.
Onbekend terrein
Het doel van de Chandrayaan 3-missie is in eerste plaats demonstreren wat er mogelijk is. Dat betekent: aantonen dat je een maanlander veilig en zacht kunt laten neerkomen op het maanoppervlak en dat een maanrover vervolgens het oppervlak kan verkennen. Ook zullen er wetenschappelijke metingen plaatsvinden. De lander en de rover beschikken over instrumenten om de samenstelling en de eigenschappen van het oppervlak en de atmosfeer er vlak boven te meten en om de seismologische activiteit onder het oppervlak te bestuderen.
De zuidpool van de maan is redelijk onbekend terrein, omdat er nog niet eerder een missie succesvol is geland. Het gebied is tot nu toe enkel bestudeerd vanuit ruimtesondes in een baan om de maan, zoals de Chandrayaan 1-missie van oktober 2008 tot augustus 2009.
Het zuidpoolgebied is interessant, omdat daar op de permanent beschaduwde bodems van enkele maankraters bevroren water en andere vluchtige stoffen te vinden zijn. Die kunnen dienen als grondstoffen voor toekomstige bemenste maanmissies, zoals de Artemis-missie. Bovendien is er zeer oud maangesteente te vinden dat, samen met de samenstelling van het aanwezige ijs, iets kan zeggen over de begindagen van ons zonnestelsel.
14 dagen
De Chandrayaan 3-missie werd op 14 juli gelanceerd vanuit Sriharikota, in het zuiden van India. De ruimtesonde draaide eerst een aantal rondje om de aarde om voldoende snelheid op te bouwen voor de reis naar de maan. Op 1 augustus arriveerde de sonde bij de maan. 5 augustus maakte maanlander Vikram (naar de Indiase astrofysicus Vikram Sarabhai) zich los van de voortstuwingsmodule en cirkelde hij zelfstandig naar de maan. De voortstuwingsmodule blijft in een baan om de maan en verzorgt de verbinding tussen de lander en de aarde.
Lander Vikram – 2,0 bij 2,0 bij 1,166 meter groot – arriveert aan het begin van een maan-dag, die in totaal ongeveer 29 aardse dagen duurt. Dat betekent dat de lander en de rover Pragyan (Sanskriet voor ‘wijsheid’) – 0,917 bij 0,75 bij 0,397 meter groot – ongeveer 14 aardse dagen hebben om hun batterij op te laden met zonnepanelen, zodat ze voldoende energie hebben om onderzoek te doen.
Het is nog onzeker of Vikram en Pragyan na een donkere, koude en lange nacht op de maan bij het volgende ochtendgloren weer kunnen opstarten om de metingen te vervolgen. Maar met de succesvolle landing heeft Chandrayaan 3 het belangrijkste missiedoel vervuld.
