Niet iedereen is tevreden met het voorbehoedsmiddel dat die momenteel gebruikt, ontdekte gezondheidswetenschapper Clair Enthoven van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ze wil de voorlichting over beschikbare alternatieven verbeteren. Daarom onderzoekt ze in het Lowlands Science Lab hoe het met de huidige kennis over anticonceptie gesteld is.
Lowlandsbezoekers kunnen zich in het Lowlands Science Lab door een vulva wurmen en vervolgens via de vagina ‘Club Womb’ binnentreden. Hier onderzoekt gezondheidswetenschapper Clair Enthoven op een ludieke manier hoeveel de festivalgangers over voorbehoedsmiddelen weten.
Ze kwam er tijdens een eerder onderzoek achter dat veel mensen ontevreden zijn over het voorbehoedsmiddel dat ze gebruiken, en vroeg zich af of mensen wel weten welke alternatieven er allemaal zijn. Op Lowlands hoopt ze daarachter te komen. Vervolgens wil ze die kennis inzetten om de voorlichting over anticonceptie te verbeteren.
Zullen wij ooit een supernova zien aan de nachthemel?
Sterrenkundejournalist Govert Schilling maakt je wegwijs aan het firmament. Wat valt er te zien in november 2024?
Onbedoelde zwangerschap
‘Voor een eerder onderzoeksproject interviewde ik vrouwen die een onbedoelde zwangerschap hebben gehad’, zegt Enthoven. ‘Het viel me op dat veel van hen allerlei verschillende soorten anticonceptiemiddelen hadden geprobeerd, maar over de meeste niet tevreden waren, bijvoorbeeld vanwege bijwerkingen. Daardoor kwamen veel van hen uiteindelijk alleen bij het condoom terecht. Voor veel mensen is dat de enige bekende hormoonvrije keuze. En bij het condoom weten we gewoon dat de kans dat dat een keer fout gaat of een keer vergeten wordt, groter is. Dat was in veel gevallen ook de oorzaak van de onbedoelde zwangerschap.’
Enthoven begon zich af te vragen of er misschien nog veel meer mensen ontevreden zijn over hun anticonceptiemiddel, en of die mensen eigenlijk wel weten wat er allemaal beschikbaar is. ‘Omdat dit zo’n persoonlijk onderwerp is, is het lastig te onderzoeken’, zegt ze. Daarom bedacht Enthoven een manier om op een ludieke wijze kennis over anticonceptie te delen, en tegelijk informatie te verkrijgen van bezoekers: Club Womb. Bij de deur van deze club staan flamboyant geklede clubeigenaren die de bezoekers een paar vragen stellen. Vervolgens mogen de bezoekers door de vulva-opening naar binnen, de baarmoeder in. Daar krijgen ze een kennisquiz over anticonceptie voor de kiezen. En niemand minder dan Dokter Corrie legt naderhand uit hoe het allemaal precies zit.
Regenjas of hoepel
‘Die kennisquiz levert data op die we gebruiken voor ons onderzoek’, zegt Enthoven. ‘We zijn geïnteresseerd in wat mensen weten van anticonceptie, en ook van algemene zaken zoals de cyclus en eisprong.’
Vervolgens mogen de deelnemers een uitvergrote variant van het anticonceptiemiddel van hun keuze uitzoeken: bijvoorbeeld een regenjas als ze voor het condoom kiezen of een hoepel als ze voor de NuvaRing gaan. Met dat attribuut kunnen ze naar de Silent Disco. ‘Dat is echt een feestje’, zegt Enthoven. Maar we vragen mensen daar ook om hun ervaringen op de muren van de club te schrijven: welke middelen gebruiken ze, waarom, hoe tevreden zijn ze, enzovoort.’
Met deze informatie hoopt Enthoven vooral mensen die anticonceptie voorschrijven te kunnen informeren: huisartsen, verloskundigen en gynaecologen, maar ook organisaties die in contact staan met mensen die wellicht niet zo snel naar de huisarts gaan voor anticonceptie. ‘Daarnaast hoop ik uiteindelijk, als het echt zo is dat veel mensen ontevreden zijn, dat de industrie ook een beetje van z’n gat af komt’, zegt ze. ‘Want er wordt al jaren niet veel nieuws meer ontwikkeld. Er is heel af en toe een doorbraak rondom anticonceptie voor mannen. Maar er wordt ook vaak gezegd dat er eigenlijk geen commerciële prikkel is om dat door te ontwikkelen. En ik vraag me af of dat echt zo is. Ik kan me best voorstellen dat er veel mannen zijn die daar wel behoefte aan hebben.’
Geen saaie vragenlijsten
De keuze om theater te gebruiken voor dit onderzoek was een heel logische voor Enthoven. Zelf zat ze jarenlang bij Welove2sweat, een theatergroep die festivaltheater deed. ‘Mensen vinden het leuk om aan zoiets mee te doen’, zegt ze. ‘Terwijl het juist bij onderzoek vaak moeilijk is om deelnemers te vinden. Vaak wil je gewoon vragenlijsten uitzetten, en dat is nou eenmaal saai om in te vullen. En bij zo’n onderwerp als dit kan een interview dan weer heel persoonlijk zijn. Maar omdat we dat nu in de rol van theaterspelers gaan doen, hoop ik dat het makkelijker gaat worden voor deelnemers om antwoord te geven op onze vragen, en dat we makkelijk het gesprek kunnen aanzwengelen.’
Elk jaar vinden er wetenschappelijke onderzoeken plaats op muziekfestival Lowlands. New Scientist is partner van Lowlands Science Lab. Wij delen van tevoren wat er gaat gebeuren, en waar je als festivalbezoeker allemaal aan mee kan doen. Lowlands 2023 vindt plaats op 18, 19 en 20 augustus 2023.
