In Star Wars dook het eerst op: het bewegende hologram. Deze driedimensionale videotelefoon was in 1977 al in de film te zien, maar nu kan de techniek pas ook houden met sciencefiction.


Het hologram bestaat al een tijdje, maar net als een afgedrukte foto kan je maar een keer zo’n plaatje maken. Optisch-natuurkundige Nasser Peyghambrarian bedacht een techniek waarmee de afbeelding kan worden ververst. Twee jaar geleden kon dat maar een keer per vier minuten, nu kan het veel sneller, een keer per twee seconden. En het plaatje is in kleur.

Peyghambarians team vervaardigt het hologram door een object, bijvoorbeeld een vaas, vanuit zestien richtingen met camera’s tegelijkertijd te filmen. Een computer construeert uit die beelden holografische pixels (hogels) en stuurt die informatie naar een laser.

Dit is hoe we wiskundefobie te lijf kunnen gaan
LEES OOK

Dit is hoe we wiskundefobie te lijf kunnen gaan

Sarah Hart vertelt hoe we de angst voor getallen en formules weg kunnen nemen.

Led-lamp
Het scherm waarop de afbeelding wordt geprojecteerd, bestaat uit een heleboel kleine vlakjes, die elk hun uiterlijk kunnen veranderen, bijvoorbeeld door meer of minder doorzichtig te worden. De laser vertelt elk vlakje apart wat het moet doen. Vervolgens schijnt Peyghambarian met een led-lamp op dat scherm. De vlakjes breken en buigen het licht van de lamp op precies dezelfde manier als de vaas dat doet. Het gevolg is dat de kijker een 3D-beeld van de vaas ziet. Dit hele proces duurt nu nog twee seconden, maar uiteindelijk wil Peyghambrarian dit net zo snel kunnen als een normale film: dertig plaatjes per seconde.

Het hologram bestaat uit licht dat precies zo wordt uitgezonden, alsof het weerkaatst wordt op de vaas. Daardoor moet je ook vanuit verschillende perspectieven een andere kant van de vaas kunnen zien. Iemand die aan de voorkant van een hologram staat, ziet bijvoorbeeld het gezicht van prinses Leia en iemand die erachter staat, ziet haar achterhoofd.

De holografietechniek van Peyghambarian heeft daarmee een stapje voor op de 3D-tv. Met die techniek kan dat nog niet. Ook behaalt Peyghambarian een betere resolutie dan een HDTV. Ook daar blijft de 3D-tv achter.

De betreffende scène in de eerste Star Wars film was overigens de reden dat Peyghambarian besloot optisch-natuurkundige te worden. Hij zag het hologram van prinses Leia en besloot dat hij dat werkelijkheid wilde maken.

Liz Brower