In China is onlangs een proef gehouden met Focus-hoofdbanden van het bedrijf BrainCo uit Massachusetts, waarbij 10.000 schoolkinderen tussen 10 en 17 jaar betrokken waren.
Gedurende 21 dagen droegen de leerlingen de headsets tijdens de les. De docenten konden hun gemiddelde aandachtsniveau in de gaten houden met behulp van een app.
Aan de voorkant zijn de headsets voorzien van lichtjes die met verschillende kleuren het aandachtsniveau aangeven. Ongemerkt dagdromen zit er daardoor niet meer in voor de leerlingen.
Socioloog over zelfmoordpreventie: ‘Probeer iemand met suïcidale gedachten uit het dal te helpen’
Socioloog Diana van Bergen en haar collega’s hebben een beurs van 9 ton gekregen voor een zelfmoordpreventieproject. ‘We weten dat er in de direct ...
Het apparaat kan docenten helpen hun lessen op de juiste manier te presenteren en de leerlingen eruit te pikken die misschien wat extra zorg nodig hebben, zegt Bicheng Han, oprichter van BrainCo. Daartegenover staat dat het monitoren van hersenactiviteit van leerlingen enkele privacykwesties opwerpt en dat er ook vraagtekens gezet worden bij de effectiviteit van het apparaat.
In de Focus-hoofdband zitten sensoren die met elektro-encefalografie (EEG) veranderingen in hersengolven bespeuren als de drager geconcentreerd met een taak bezig is. Doorgaans nemen de hoogfrequente bètagolven van het brein toe als we geconcentreerd zijn, en de laagfrequente alfa- en thètagolven voeren meer de boventoon als we ontspannen zijn.
De patronen variëren van persoon tot persoon. Daarom bepaalt Focus het maximale aandachtsniveau van elke gebruiker met een serie mentale taakjes.
Aandachtsspelletje
Leerlingen die deelnamen aan het experiment moesten ook thuis dagelijks 25 minuten lang een spelletje op hun smartphone spelen dat erop gericht was om hun concentratievermogen te verhogen. Hoe meer ze zich concentreerden, des te verder kwamen ze in het spel.
‘Na een paar potjes leren ze hoe ze geconcentreerd moeten blijven’, zegt Han. Hij zegt dat de leerlingen die aan de proef deelnamen 10 procent hogere cijfers haalden en dat ze minder tijd nodig hadden voor hun huiswerk.
Placebo
Of deze technieken daadwerkelijk zo effectief zijn, is omstreden. Zo is er geen sterk wetenschappelijk bewijs dat deze vorm van aandachtstraining echt werkt, zegt Russel Barkley van Virginia Commonwealth University. Er wordt weliswaar vaak verbetering waargenomen, maar daarbij is sprake van een placebo-effect. ‘Het komt eerder door de verwachtingen van de ouders dan door de hulpmiddelen.’
EEG-metingen van hersengolven worden wel gebruikt om aandachtsstoornissen vast te stellen, maar dat kan alleen in combinatie met andere metingen, zegt Sandra Loo van de University of California, Los Angeles. ‘Op zichzelf zijn EEG-metingen niet erg accuraat’, zegt zij.
Bovendien zegt oplettendheid niet alles over leerprestaties, zegt Brian Anderson van de Texas A&M University. ‘Wat als leerlingen zo slim zijn dat ze niet erg hoeven op te letten om de lesstof te begrijpen?’
De ouders zijn vooraf geïnformeerd over de hoofdband en het spel, en hebben toestemming gegeven voor de proef, zegt Han. ‘Wat we het liefste willen, is dat de gebruikers het beste uit zichzelf halen.’