Is er leven na de dood? Hersencellen van volwassenen kunnen na overlijden enkele weken in leven worden gehouden.
Neuronen in gekweekte weefselplakjes van hersenen van overleden volwassen mensen kunnen gedurende enige weken in leven blijven. Dit toonden onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek (NIH-KNAW) en van het Interuniversitair Oogheelkundig Instituut (IOI-KNAW) voor het eerst aan. Dat opent nieuwe mogelijkheden voor experimenten naar zogenaamde neurodegeneratieve aandoeningen.
Bij het onderzoek gebruikten de onderzoekers hersenmateriaal van overleden patiënten met een neurodegeneratieve ziekte – zoals de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson en multiple sclerose (MS) – en van patiënten zonder een hersenziekte. Dit materiaal kregen ze binnen twee tot acht uur na het overlijden van de patiënt via de Nederlandse Hersenbank. De onderzoekers ontdekten dat zo’n dertig procent van de cellen de post mortem-omstandigheden overleven. Ze stelden vast dat de neuronen reageren op het toedienen van groeifactoren (neurotrofe factoren) of extra energie (pyruvaat, ofwel ‘druivesuiker’). Ze infecteerden de hersenplakjes tijdens het kweken met virussen die een reporter-gen bevatten. Zo’n gen produceert eiwitten die gemakkelijk aantoonbaar zijn. Zo konden de onderzoekers vaststellen dat de neuronen zelfs temidden van door ziekte aangedaan weefsel nog na drie weken actief zijn.
'Stel een leeftijdsgrens in voor euthanasie bij psychisch lijden'
We moeten terughoudender zijn met het aanbieden van euthanasie bij psychisch lijden, stelt psychiater Jim van Os. Vooral bij jonge mensen.
Deze ontdekking toont aan dat het mogelijk is om onderzoek te doen naar het herstelvermogen van menselijke hersencellen die door een neurodegeneratieve ziekte zijn aangetast. Dit is belangrijk omdat er voor de neurodegeneratieve ziekten geen goede diermodellen bestaan.
