Diemen (NL) – De opwarming van het noordelijk halfrond is begrijpelijk op grond van periodieke drukverschillen op de Noordpool.


Wetenschappers zijn sinds 1998 druk bezig met onderzoek naar de zogenaamde 'Arctic Oscillation'. Dit verschijnsel – een zaagtandpatroon waarin de atmosferische druk aan de Noordpool verschilt van die halverwege het noordelijk halfrond – kan goed gebruikt worden om de opwarming van het noordelijke aardoppervlak in de afgelopen dertig jaar te begrijpen. Niet alleen wetenschappers, maar ook politici zijn hierin erg geïnteresseerd. Het verschijnsel wordt namelijk voor een deel veroorzaakt door broeikasgassen en heeft verstrekkende gevolgen. Sommige verrassende resultaten laten zelfs een link zien tussen opwarming van de pool en El Ninõ-effecten in de zuidelijke oceaan.
In een speciale editie van Science bericht pooloceanograaf Richard Moritz dat klimatologen inmiddels realistische dagelijkse en maandelijkse variaties kunnen modelleren. De trend op langere termijn, die tussen 1970 en 2000 geobserveerd is, kunnen zij echter nog niet reproduceren.
Om dit manco in te vullen, is het SHEBA project opgestart. Dit project draait om het verzamelen van meetgegevens over de interactie tussen het ijs, de lucht en de oceaan. Naar verwachting zullen de resultaten van dit project binnen twee jaar leiden tot volledig begrip van de 'Arctic Oscillation' en zijn gevolgen.



Sonja Jacobs