Afrikaanse grijze roodstaartpapegaaien zijn niet alleen heel erg slim, maar ook nog eens behulpzaam. Ze zijn de eerste vogelsoort die slagen voor de test waarin een dier moet begrijpen wanneer de ander hulp nodig heeft en die hulp ook biedt.
‘De enige andere dieren die deze test succesvol hebben doorstaan, zijn bonobo’s en orang-oetans’, zegt bioloog Désirée Brucks van het Max Planck-Instituut voor Ornithologie in het Duitse Seeweisen Zelfs chimpansees en gorilla’s slaagden niet voor de test.
‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’
Hoe werkt vliegen? Dat lijkt een simpele vraag, maar voor luchtvaarttechnicus en bioloog David Lentink is het een levenslange zoektocht.
Afgescheiden papegaaien
De papegaaien zijn eerst individueel getraind door Brucks en haar collega. Elke vogel bevond zich in een doorzichtig hok met een klein gat erin richting de onderzoeker. Vervolgens kreeg het dier een stapel metalen ringetjes en leerde het dat het zo’n ringetje kon inruilen voor voedsel door het aan de onderzoekers te geven.
Een maand later werden twee vogels in individuele doorzichtige hokjes gezet. Vogel één kreeg een stapel ringetjes, maar had geen gat naar de onderzoeker om ze in te ruilen.
De tweede vogel had wél een opening naar de onderzoeker, maar geen ringetjes. In de afscheiding tussen de vogels was een gat gemaakt, zodat de papegaaien onderling voorwerpen konden uitwisselen.
Het experiment waarbij een grijze roodstaartpapegaai een ringetje aan zijn buurman geeft, die het vervolgens inruilt voor voedsel. Video: Désirée Brucks
Blokkeringen
Zeven van de acht grijze roodstaartpapegaaien gaven ringetjes door het gat aan hun buurman, zodat die ze kon inruilen voor voedsel. Als dit een vogel was waar ze veel tijd mee doorbrachten, gaven ze vaker ringetjes. De papegaaien gaven nog steeds ringetjes aan hun buurman als ze daar niet veel tijd mee doorbrachten, maar wel aanzienlijk minder.
Als er geen andere vogel was, probeerden ze niet alsnog het ringetje door het gat te gooien. En wanneer Brucks het gat tussen de tweede vogel en haarzelf blokkeerde waardoor ze helemaal geen voedsel konden krijgen, gaven de papegaaien ook minder ringetjes door.
Niet weggelegd voor elke vogel
‘Deze test vereist zowel intelligentie als behulpzaamheid’, zegt Brucks. ‘De papegaaien moeten echt begrijpen dat de andere vogel hulp nodig heeft.’
De onderzoekers hebben de test ook uitgevoerd met blauwkopara’s, maar die hielpen elkaar niet. In 2015 had een ander team van onderzoekers al ontdekt dat raven elkaar eveneens niet helpen.
De onderzoekers weten niet waarom Afrikaanse grijze roodstaartpapegaaien anderen helpen en andere soorten vogels dat niet doen. De papegaaien die de ringetjes gaven, hadden in elk geval geen baat bij de samenwerking: maar heel af en toe gaf de vogel die eten ontving voedsel terug aan de ander.
