Zijn buitenaardse wezens verantwoordelijk voor een tot nu toe onverklaarbaar type ruimtesignalen? Uit nieuw onderzoek van astronomen van de Harvard University blijkt dat fast radio bursts, oftewel korte radioflitsen, afkomstig zou kunnen zijn van buitenaardse radiostraling. Die straling zouden aliens dan gebruiken als bakens of om lichtzeilen van ruimteschepen voort te stuwen.
Fast radio bursts (FRB’s) zijn uitbarstingen van radiogolven die slechts enkele milliseconden duren, maar extreem krachtig zijn. Astronomen zijn al jarenlang verbijsterd en geïntrigeerd door het verschijnsel. Het is dan ook niet de eerste keer dat buitenaardse wezens als verklaring worden geopperd.
Wat? Hebben ze buitenaards leven gevonden?
Nee. Er is geen bewijs dat FRB’s van buitenaardse wezens afkomstig zijn. Het nieuwe onderzoek zegt ook niet dat iemand aliens heeft gevonden of dat aliens FRB’s veroorzaken. Wat zegt het dan wel? Astronomen Manasvi Lingam en Avi Loeb namen als uitgangspunt dat deze mysterieuze signalen van buitenaardse beschavingen afkomstig zijn. Vervolgens vroegen ze zich af hoe dat in zijn werk zou kunnen gaan.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Aangezien we de oorzaak van FRB’s niet kennen, is dit onderzoek niet meer dan een extra bijdrage aan de toch al overvolle ideeënbus. Veel astronomen vinden het een onwaarschijnlijke verklaring. Volgens Loeb is het echter hoe dan ook de moeite waard dit te onderzoeken. ‘Van tevoren beslissen wat waarschijnlijk is, beperkt de mogelijkheden’, zegt Loeb in een persbericht. ‘Het loont om ideeën op te werpen en berekeningen daarover te laten oordelen.’
Stel dat het aliens zijn, hoe zou dat in zijn werk gaan?
Volgens Lingam en Loeb zouden FRB-signalen afkomstig kunnen zijn van enorme radiozendstations buiten de Melkweg. Als ze door zonlicht zouden worden aangedreven, zouden deze buitenaardse zendstations twee keer zo groot moeten zijn als de aarde. Waarom zouden aliens een zender van planeetgrootte bouwen? Waarschijnlijk niet om aan te geven dat ze er zijn – dit lijkt een van de moeilijkste en inefficiëntste manieren om dat te doen.
In plaats daarvan zouden buitenaardse wezens de krachtige radiostraling kunnen gebruiken om lichtzeilen aan te drijven. Zulke zeilen stuwen ruimteschepen voort door licht van een grote, reflectieve plaat af te laten ketsen. Een lichtzeil dat een straal nodig heeft die even sterk is als een FRB, zou veel groter zijn dan elk lichtzeil dat we ooit op aarde hebben gedacht te maken. Zo’n buitenaards lichtzeil zou bijna een miljoen ton aan gewicht kunnen vervoeren. Ter vergelijking: het internationaal ruimtestation weegt slechts 420 ton.
Als er veel buitenaardse beschavingen zouden zijn, allemaal met hun eigen kolossale ruimteschepen, zouden er veel krachtige radiostralen door de ruimte zoeven, elk het pad van een zeil volgend. Wanneer het pad van zo’n straal de baan van de aarde kruist, zouden we een heldere, maar vluchtige uitbarsting van radiogolven waarnemen.
Als fast radio bursts geen buitenaardse signalen zijn, wat zijn het dan wel?
Aangezien FRB’s vermoedelijk van heel ver weg komen, moeten ze van buitengewoon energetische en dus heldere bronnen komen. De meeste voorgestelde verklaringen halen er dan ook de extreemste objecten in het heelal bij: neutronensterren en zwarte gaten.
Eén theorie stelt dat als een neutronenster en zwart gat om elkaar heen draaien en spiraalsgewijs naar binnen toe bewegen, hun magnetische velden doordat ze op elkaar inwerken elektriciteit opwekken. Dat vult het omringende gebied met radiogolven. Net voordat de twee giganten samenklonteren, flitst die radiostraling. Dat veroorzaakt de uitbarstingen die we meten.
FRB’s zouden ook afkomstig kunnen zijn van neutronensterren die op het punt staan in een zwart gat te veranderen. Als bij een supernova-explosie een neutronenster met overgewicht zou ontstaan, zou alleen diens snelle rotatie de ster ervan weerhouden onmiddellijk tot een zwart gat ineen te storten. Uiteindelijk zou de neutronenster het echter alsnog verliezen van de zwaartekracht. Als dat gebeurt, wordt zijn magnetisch veld mogelijk afgescheiden, waarbij een uitbarsting van energie vrijkomt – wellicht in de vorm van een FRB.
Zou het nog iets anders kunnen zijn?
Een bepaalde FRB lijkt zich periodiek te herhalen. Dat slaat een deuk in de theorie dat ze van fatale eenmalige gebeurtenissen afkomstig zijn. Herhaling zou kunnen wijzen op ‘iets als een pulsar op steroïden’, zegt astronoom Jason Hessels van ASTRON, het Nederlands instituut voor radioastronomie, die deel uitmaakte van het team dat de herhalende FRB ontdekte. Een pulsar is een roterend object dat zo nu en dan uitbarstingen van radiogolven in onze richting slingert.
Het is eveneens mogelijk dat FRB’s worden veroorzaakt door een combinatie van factoren, of door iets waar nog niemand aan heeft gedacht. We hebben tot dusver slechts 17 unieke FRB’s waargenomen, dus het is moeilijk met zekerheid te zeggen wat de oorzaak ervan is.
Dus… het kunnen nog altijd aliens zijn?
Nou, niemand heeft bewezen dat het definitief geen aliens zijn of dat de bron definitief iets anders is… Dus strikt genomen kunnen het nog altijd aliens zijn. We laten het aan u over om te beslissen hoe waarschijnlijk dat is.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder:
- Kosmisch flitsmysterie nadert ontknoping: Govert Schilling beschrijft de zoektocht naar de oorsprong van de radioflitsen als een bloedstollende whodunnit (Blendle, € 0,89)
- Herkomst mysterieuze radioflits bepaald
- Onbekend signaal uit de ruimte verbaast sterrenkundigen