Een atmosfeer met bessenstoom-wolken en een oceaan van kokende bessenjam. Dat is wat ons te wachten staat als we de aarde zouden vervangen door eenzelfde volume blauwe bessen. Dit berekende en beredeneerde de van oorsprong Zweedse onderzoeker Anders Sandberg. Hij publiceerde zijn resultaten in een wetenschappelijk artikel.
Het is een vraag die bijna iedereen zich wel eens gesteld heeft als hij/zij met een doosje blauwe bessen in zijn/haar handen staat: Wat als de complete aarde in een keer vervangen zou worden door hetzelfde volume blauwe bessen?
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Jij niet? Vreemd… De vraag kwam in elk geval wel op bij Sandra Newman, die erover twitterde. En bij ‘Billybodega’ die de vraag stelde op de site Physics Stack Exchange. Op deze website kan iedereen (natuurkundig gerelateerde) vragen stellen en beantwoorden.
Verslaafd
Anders Sandberg is een neurowetenschapper die zich bezighoudt met computermodellen van onder andere cognitie. Hij is regelmatig te vinden op Physics Stack Exchange omdat hij, naar eigen zeggen, ‘verslaafd is aan het beantwoorden van vragen’. Eind juli kwam hij de blauwe-bessenaarde-vraag tegen. Enthousiast begon hij een antwoord te schrijven. Toen bleek dat een moderator van de website de vraag verwijderd had omdat het een nutteloze, flauwe vraag was. Daarop besloot Sandberg zijn antwoord verder uit te werken en als wetenschappelijk artikel online te zetten op de voorpublicatiesite ArXiv.
Het artikel is komisch geschreven, maar als je je best doet leer je mooi wel iets over de manier waarop planeten vormen. Aan de hand van formules over het ineenstorten van miljarden bessen tot een enorme massa pulp, uiteraard.
Kokende jam en geisers
Maar genoeg over Sandberg. Iedereen wil natuurlijk weten wat er gebeurt met een stapel blauwe bessen ter grootte van de aarde. Nou, hou je vast.
Sanberg begint zijn berekening met een volume zo groot als de aarde, helemaal gevuld met blauwe bessen. De bessen zitten op dat moment weliswaar dicht op elkaar, maar ze zijn allemaal nog heel. Tussen de bessen zit dus wat lucht. Je raadt het misschien al: deze toestand houdt niet bepaald lang stand.
De buitenste laag bessen drukt namelijk behoorlijk stevig op de binnenste besjes. Sandberg berekende met behulp van literatuur over de mechanica van blauwe bessen (natuurlijk bestaat daar literatuur over) dat de druk ongeveer elf meter onder het oppervlak zo hoog oploopt dat de besjes geplet worden. Hierdoor stort het binnenste van de bessenplaneet in elkaar tot pulp.
Door dat instorten, neemt de temperatuur in het binnenste van de bessenbol toe, zodat de pulp begint te koken. ‘De blauwe-bessenaarde zal veranderen in een bulderende oceaan van kokende jam met geisers van ontsnappende lucht en stoom’, schrijft Sandberg.
Bessenwolken en bessenijs
De lucht die eerst gevangen zat tussen de bessen ontsnapt dus uit de jam. Vervolgens raakt de atmosfeer gevuld met stoom die waarschijnlijk naar bessen ruikt. Boven het oppervlak van de blauwe-bessenaarde cirkelen nu dikke bessenwolken.
In de kern van de bol wordt de pulp ondertussen zover samengedrukt dat het een vaste stof wordt, met de structuur van zogeheten granita (halfbevroren waterijs).
Deze “blauwe” planeet zal minder wegen dan de aarde en zal na de ineenstorting bovendien een stuk kleiner zijn. Sandberg berekent dat de zwaartekracht die je op de bessenaarde voelt ongeveer overeenkomt met die op de maan.
Bedorven jam
Conclusie: een blauwe-bessenaarde bestaat dus uit een kern van bessenijs omhuld met kokende bessenjam en wolken van bessenstoom.
Als je van blauw bessen houdt, klinkt dat heerlijk. En dat is het waarschijnlijk in eerste instantie ook. Maar volgens Sandberg houdt dat bessenparadijs niet lang stand. Nadat de pulp een tijd gekookt heeft en vermengd raakt met de lucht zal de jam onherroepelijk gaan oxideren. Dat maakt van onze aanlokkelijke bessenaarde een kokende bal bedorven bessenjam. Bah.
Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.
Lees verder: