Als de huidige productiemethoden worden opgeschaald, is de ecologische voetafdruk van kweekvlees waarschijnlijk tussen vier en vijfentwintig maal groter dan die van rundvlees. Dit komt doordat de nu nog experimentele productie van kweekvlees nu nog zeer veel energie kost.
Kweekvlees wordt gemaakt door dierlijke stamcellen te laten groeien rond een kweekbodem in een voedingsrijke vloeistof. Het wordt gezien als een diervriendelijker en groener alternatief voor traditioneel vlees. Er is namelijk minder land, voer, water en antibiotica voor nodig dan bij veeteelt. Bovendien is de veehouderij een belangrijke bron van broeikasgassen, en hoeft er voor kweekvlees geen vee meer gehouden en geslacht te worden.
Maar voedingswetenschapper Derrick Risner van de Universiteit van California in Davis, en zijn collega’s berekenden dat bij de huidige productiemethoden de productie van kweekvlees vier tot vijfentwintig keer meer bijdraagt aan klimaatverandering dan die van gewoon rundvlees. Ze definieerden dit vermogen als het CO2-equivalent uitgestoten voor elke kilogram geproduceerd vlees, en publiceerden hun resultaten in een voorpublicatie op BioRxiv.
Jongeren zijn gevoeliger voor likes
Moeten we ons zorgen maken over de gevolgen van sociale media op de mentale gezondheid van jongeren? Ontwikkelingspsycholoog Wouter van den Bos zocht ...
Energie-intensieve productieketen
De onderzoekers maakten een schatting van de energie die elke stap van de huidige productiemethoden verbruikt. Zij ontdekten dat de voedingsvloeistof waarmee de dierlijke cellen gekweekt worden een grote ecologische voetafdruk heeft. Deze vloeistof bevat bestanddelen zoals suikers, groeifactoren, zouten, aminozuren en vitaminen die elk energie kosten om te verkrijgen.
Zo is er energie nodig voor de teelt van gewassen voor suikers en voor het draaiende houden van laboratoria die groeifactoren aan cellen onttrekken. Elk bestanddeel moet ook zorgvuldig worden gezuiverd met energie-intensieve technieken zoals ultrafiltratie en chromatografie voordat het in de voedingsvloeistof kan worden gemengd.
Dit zuiveringsniveau van ‘farmaceutische kwaliteit’ is nodig om ervoor te zorgen dat bijvoorbeeld bacteriën of de gifstoffen die ze produceren de voedingsvloeistof niet verontreinigen, zegt Risner. ‘Anders groeien de dierlijke cellen niet, omdat de bacteriën zich veel sneller zullen vermenigvuldigen.’
Tegenstrijdige resultaten
Duurzaamheidsadviseur Pelle Sinke van adviesbureau CE Delft en zijn collega’s publiceerden in januari een andere analyse van de productieketen van kweekvlees, waaruit bleek dat de ecologische voetafdruk ervan lager zou zijn dan die van rundvlees.
Hun analyse, deels gefinancierd door een in Washington DC gevestigde belangengroep voor kweekvlees genaamd het Good Food Institute, ging uit van een toekomstscenario waarin bestanddelen van farmaceutische kwaliteit vervangen worden door minder zuivere food grade bestanddelen. ‘We gingen ervan uit dat het mogelijk is om in de toekomst deze overgang te maken’, zegt Sinke.
Op dit moment wordt al het kweekvlees gekweekt in een voedingsvloeistof van farmaceutische kwaliteit. Het Good Food Institute vertelde New Scientist dat ‘bedrijven die kweekvlees produceren toewerken naar een productieketen die geschikt is voor gebruik in de voedselproductie, in plaats van een die gebouwd is voor farmaceutische producten.’
Risner zegt te betwijfelen of dit mogelijk zal zijn, omdat zelfs sporen van verontreiniging dierlijke celculturen kunnen vernietigen. Toch is het in de toekomst misschien mogelijk om dierlijke cellen te ontwikkelen die beter bestand zijn tegen verontreinigingen, zegt hij.
Het gebruik van hernieuwbare energie om kweekvleesfabrieken en hun productieketens van energie te voorzien zou ook kunnen helpen om hun ecologische voetafdruk te verkleinen, aldus Sinke.
