Het is een spannende week voor de medewerkers van de ExoMars-missie. De landingsmodule Schiaparelli is gescheiden van zijn satelliet en beweegt nu richting het Marsoppervlak. Die landingsmodule zal op de rode planeet de eerste voorbereidingen treffen voor de toekomstige zoektocht naar (voormalig) leven.
De ExoMars-missie begon eerder dit jaar met de lancering van de Trace Gas Orbiter-satelliet (TGO). De landingsmodule Schiaparelli zat hieraan bevestigd. Na een reis van ruim 7 maanden bereikte de satelliet een paar dagen geleden onze buurplaneet. Afgelopen zondagmiddag om 16:42 ontkoppelde Schiaparelli zich op succesvolle wijze.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Naar verwachting zal de landingsmodule woensdagmiddag om 16:42 Nederlandse tijd de Marsatmosfeer binnendringen. Zes minuten daarna landt de module op het oppervlak. Op dat moment reist hij met een snelheid van 21.000 kilometer per uur. Om op veilige wijze te landen, moet hij afremmen tot slechts 10 kilometer per uur.
Schiaparelli zal metingen uitvoeren op het Marsoppervlak en in de atmosfeer. Daarvoor is hij uitgerust met een pakket aan wetenschappelijke instrumenten, genaamd DREAMS (Dust Characterisation, Risk Assessment and Environment Analyser on the Martian Surface). Die instrumenten zullen bijvoorbeeld meten aan de luchtvochtigheid, luchtdruk en straling van Mars.
Rover
De Europese en Russische ruimtevaartorganisaties (ESA en Roskosmos) zoeken met de ExoMars-missie vooral naar sporen van voormalig en huidig leven op Mars. De landing van Schiaparelli en het in omloop brengen van TGO is pas de eerste missie. Deze zet voorbereidende stappen voor de tweede missie in 2020. Dan willen de ruimtevaartorganisaties de ExoMars-rover, een verkenningswagen, op het oppervlak plaatsen. Die zal, uitgerust met een boor, robotarmen en analytische instrumenten, de zoektocht naar biologische activiteit voortzetten.
Een van die voorbereidende stappen zet Schiaparelli door de kracht waarmee hij op het oppervlak landt en de hitteoverdracht tijdens zijn daling en landing te meten. Met die gegevens kunnen wetenschappers het ontwerp van de tweede missie perfectioneren. Dit zal de kans vergroten dat de rover succesvol het Marsoppervlak bereikt.
TGO
Een van de belangrijkste functies van de multifunctionele TGO-satelliet is communicatie. Landingsmodules als Schiaparelli kunnen slechts van een beperkte grootte en gewicht zijn. Er is dus niet altijd ruimte beschikbaar voor communicatieapparatuur. De satelliet dient daarom ook als doorgever van de gegevens die Schiaparelli – en in 2020 de rover – zal verzamelen.
De satelliet zal bovendien een grote rol spelen in de vervolgmissie. Naast zijn communicatiefuncties is hij namelijk uitgerust met sensoren die de atmosfeer analyseren en die waterstof in de Marsgrond detecteren. Daarnaast heeft de satelliet een hogeresolutiecamera, waarmee hij scherpe kiekjes van het Marsoppervlak kan schieten.
Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.
Lees verder: