De kleine LICIACube-satelliet keek toe hoe NASA’s DART-ruimtevaartuig een planetoïde ramde. Nu heeft LICIACube de eerste beelden van de impact naar de aarde gestuurd.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft een sonde tegen een planetoïde laten botsen en een kleine satelliet heeft het hele tafereel vastgelegd. De Double Asteroid Redirection Test (DART) is in de vroege uurtjes van 27 september op de 160 meter brede ruimterots Dimorphos geknald. De Light Italian CubeSat for Imaging of Asteroids (LICIACube) heeft van dichtbij beelden vastgelegd en heeft die inmiddels terug naar de aarde gestuurd.

Het doel van de botsing met Dimorphos, een planetoïde die om de grotere planetoïde Didymos heen cirkelt, was om Dimorphos’ baan te veranderen. Het is een experiment om te kijken hoe we planetoïden kunnen afweren die op de aarde afkomen. Hoewel DART onderweg naar Dimorphos zelf ook beelden maakte, is het ruimtevaartuig met camera en al te pletter geslagen bij de botsing.

Thomas Hertog werkte samen met Stephen Hawking en onderzoekt de oerknal
LEES OOK

Thomas Hertog werkte samen met Stephen Hawking en onderzoekt de oerknal

Tijd en natuurwetten zijn voortgekomen uit de oerknal, in een chaotisch proces van toevalligheden, zegt theoretisch natuurkun ...

LICIACube

LICIACube bood uitkomst. DART droeg de 14 kilogram wegende satelliet met zich mee op reis naar de planetoïden. Zo’n twee weken voor de crash, op 11 september, koppelde LICIACube zich los van DART. Na de botsing kon hij op een veilige afstand langs Dimorphos vliegen. Dat was cruciaal om het effect van de botsing op de planetoïde in beeld te brengen, en om te bepalen of diens baan was veranderd.

De eerste beelden van LICIACube van na de botsing tonen grote wolken van gruis en puin op het oppervlak van Dimorphos. Die beelden zijn nog niet door wetenschappers geanalyseerd, maar uiteindelijk zullen ze inzicht bieden in het binnenste deel van de planetoïde. Ook zullen ze onthullen hoe veel van Dimorphos is vernietigd bij de impact.

Stofwolken op de planetoïde Dimorphos. Beeld: ASI Italian Space Agency.

‘Nu kan de wetenschap erachter beginnen’, zegt planeetwetenschapper Katarina Miljkovic van de Curtin-universiteit in Australië. ‘We hadden een grootschalige test nodig, om ervoor te zorgen dat we weten wat we moeten doen als de aarde ooit een gevaarlijke planetoïde voor zijn kiezen krijgt.’

Honkbalknuppel

Het duurt nog wel een paar dagen voordat de analyses en berekeningen duidelijk maken of Dimorphos’ baan rondom Didymos inderdaad veranderd is. Dat is vooral afhankelijk van de stevigheid van de planetoïde en van de toestand van het oppervlak na de impact. Het is vergelijkbaar met een honkbalknuppel die ergens tegenaan slaat – als het object van steen is en intact blijft, legt het een grotere afstand af dan een stuk fruit dat in pulp verandert. Deze informatie helpt bij het ontwikkelen van toekomstige aardedefensiemissies tegen gevaarlijke planetoïden.