NASA-onderzoekers hebben de eerste twee foto’s vrijgegeven die zijn gemaakt door de James Webb-ruimtetelescoop. Een daarvan toont 18 beelden van dezelfde ster. Daarnaast heeft de telescoop een ‘selfie’ gemaakt van zijn hoofdspiegel.
De James Webb-ruimtetelescoop (JWST) heeft zijn instrumenten aangezet. Onderzoekers zijn nu bezig om de achttien vergulde spiegelonderdelen van de telescoop uit te lijnen, zodat die de verre ruimte in kan turen. Gedurende dat proces hebben ze foto’s gemaakt met een van de infraroodcamera’s van het apparaat.
De telescoop werd op 25 december 2021 gelanceerd. Een maand later bereikte hij zijn eindbestemming: een baan rond lagrangepunt L2. Onderweg waren zijn zonneschild en spiegel al uitgevouwen. Zodra de wetenschappelijke instrumenten genoeg waren afgekoeld, werden ze aangezet en begonnen onderzoekers ze af te stellen.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
‘De lancering van Webb was natuurlijk al een spannende gebeurtenis. Maar voor wetenschappers en ingenieurs is het een cruciaal moment wanneer sterlicht zich voor het eerst een weg baant door het systeem naar een detector’, zei JWST-onderzoeker Michael McElwain van NASA’s Goddard Space Flight Center in een persbericht.
Mozaïek
De achttien spiegelonderdelen moeten perfect worden uitgelijnd, anders kan de telescoop geen heldere beelden maken. De twee foto’s die de telescoop nu heeft gemaakt, helpen bij dat proces.
De eerste foto is hierboven te zien. Het is een selfie van de achttien spiegelonderdelen. Een van de onderdelen is veel lichter dan de rest. Dat komt doordat dit segment rechtstreeks op een heldere ster is gericht. Door het verschil in uitlijning zijn de overige segmenten niet op die ster gericht.
De tweede foto zie je hieronder. Daarop staat de ster HD 84406, die zich bevindt in het sterrenbeeld Grote Beer, ook wel bekend als het ‘steelpannetje’. De afbeelding is een mozaïek van 1560 losse foto’s. De ster is er 18 keer op te zien – via elk spiegelsegment één keer.
Wanneer de spiegelonderdelen zijn uitgelijnd, zullen ze samen als één spiegel fungeren. Als de JWST dan een ster in beeld neemt, zullen de achttien kopieën boven op elkaar komen te liggen. Daardoor kan de telescoop al het licht dat door de segmenten wordt weerkaatst samenbundelen. Op die manier kan hij verre, lichtzwakke objecten waarnemen.
‘Dit is een geweldig aanvangspunt voor de spiegeluitlijning’, zei JWST-onderzoeker Marshall Perrin van het Space Telescope Science Institute in Maryland. Het uitlijningsproces zal ongeveer drie maanden in beslag nemen. Daarna zal de JWST beelden gaan maken van verre exoplaneten, sterren en sterrenstelsels.
