Een van onze naburige sterrenstelsels ligt op sterven, en dat is de schuld van de Melkweg. Ons sterrenstelsel is namelijk bijna klaar met het aan flarden scheuren van het stelsel Sagittarius. Dat blijkt uit een reeks simulaties waarmee astronomen de zwierige dans van het duo in kaart brachten.
Het dwergsterrenstelsel Sagittarius is een satelliet van de Melkweg, wat betekent dat het om ons sterrenstelsel heen draait. In de afgelopen miljarden jaren kwam het dwergstelsel steeds dichterbij.
Sterrenkundigen Eugene Vasiliev en Vasily Belokurov van de Britse Universiteit van Cambridge gebruikten meetgegevens van de Gaia-ruimtetelescoop om te achterhalen welke sterren aan de hemel tot Sagittarius behoren. Zij deden dat door de sterren te selecteren waarvan de kleuren, helderheid en beweging overduidelijk verschilden van die van Melkwegsterren.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Toen ze een flinke verzameling van Sagittarius-sterren hadden gevonden, voerden ze vervolgens een reeks simulaties uit om te achterhalen wat het lot van onze galactische buurman zal zijn – en welke gevolgen dat heeft op de Melkweg.
Ze ontdekten dat de steeds nauwere baan van het Sagittarius-stelsel zorgt voor schommelingen in de structuur van de Melkweg. ‘Als je je de schijf van de Melkweg voorstelt als het oppervlak van een trommel, dan is het net alsof iemand op de trommel slaat’, zegt Belokurov.
Oneerlijk gevecht
Maar Sagittarius is veel kleiner dan de Melkweg: het beslaat slechts een tiende van de grootte van ons stelsel. Daardoor is de impact op Sagittarius zelf veel groter. Terwijl het in de Melkweg wat schommelingen veroorzaakt, scheurt het andere stelsel uiteen.
‘Het is net een gevecht, maar dan wel een oneerlijk gevecht’, zegt Belokurov. ‘Het Sagittariusstelsel is minuscuul vergeleken met de Melkweg, dus het heeft hier misschien wat schade aangericht, maar de Melkweg heeft gewonnen.’
Laatste levensfase
Uit de simulaties blijkt dat de zwaartekracht van de Melkweg Sagittarius uit elkaar scheurt. Binnen een half miljard jaar zal het stelsel daardoor compleet uit elkaar vallen. ‘Op dit moment staat het aan de rand van de afgrond’, zegt Belokurov. ‘We zien de laatste dagen van het Sagittarius-dwergstelsel.’
Wat nu nog de op twee na grootste satelliet van de Melkweg is (alleen de Magelhaense Wolken zijn groter) zal binnenkort dus een nauwelijks zichtbare veeg in de nachthemel zijn.
