De Double Asteroid Redirect Test (DART)-missie van NASA is officieel een succes. De inslag op Dimorphos heeft deze planetoïde een forse duw gegeven richting Didymos, de planetoïde waar hij omheen draait. Dimorphos’ omlooptijd duurt nu 32 minuten korter.
DART sloeg op 26 september in op Dimorphos, waardoor een enorme pluim van puin vanaf het oppervlak van de planetoïde de ruimte in schoot. Voor de inslag voltooide Dimorphos, 160 meter breed, elke 11 uur en 55 minuten een rondje om Didymos. Op 11 oktober bevestigden NASA-medewerkers dat die baan nu nog maar 11 uur en 23 minuten duurt. Ofwel: Dimorphos is een stukje dichter bij Didymos komen te staan, waardoor zijn rondje eromheen 32 minuten korter is geworden.
‘De minimale vereiste voor het wijzigen van de omlooptijd was eigenlijk maar 73 seconden’, zei Lori Glaze, directeur van de Planetary Science Division van NASA, in de persconferentie waarin het resultaat bekend werd gemaakt. Computersimulaties hadden van tevoren voorspeld dat de baan met enkele minuten tot maximaal enkele tientallen minuten zou veranderen. Het uiteindelijke resultaat zit dus aan de hoge kant van dat spectrum, zei Glaze.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Terugslag
Na de botsing is Dimorphos door veel telescopen onder de loep genomen, zowel vanaf de aarde als vanuit de ruimte. Vier van de krachtigste telescopen op aarde hebben de planetoïde sinds de botsing zelfs elke nacht geobserveerd. Ze hielden de lichtsterkte van de dubbelplanetoïde in de gaten, en maten op welke momenten die tijdelijk daalde doordat Dimorphos vanuit het perspectief van de aarde voor Didymos langs bewoog. Daaruit kun je de omlooptijd kunt afleiden. Ook met radarinstrumenten werd de omlooptijd gemeten.
Daarnaast deden de telescopen metingen aan de planetoïde zelf, en aan de puinwolk. Deze metingen moeten helpen Dimorphos beter te begrijpen, en inzicht geven in zijn massa. Deze gegevens zullen ook preciezer onthullen hoe de impact van DART de planetoïde heeft beïnvloed.
‘Het lijkt erop dat de terugslag van de puinwolk een substantiële bijdrage heeft geleverd aan de totale duw die de planetoïde heeft gekregen, dus nog bovenop de inslag van het ruimtevaartuig zelf’, zei astrofysicus Tom Statler van NASA tijdens de persconferentie. Het achterhalen van de mechanica van de botsing is een cruciaal onderdeel van het uiteindelijke doel van DART: het testen van een methode voor het afbuigen van een gevaarlijke planetoïde die mogelijk op weg is naar de aarde.
Ankerpunt
‘Elke planetoïde is anders. Het is niet zo dat één test op één planetoïde ons precies vertelt hoe elke andere planetoïde zich in een vergelijkbare situatie zal gedragen’, zei Statler. ‘Maar wat we wel kunnen doen, is deze test gebruiken als ankerpunt voor onze natuurkundige berekeningen en simulaties, die ons vertellen welk effect verschillende botsingen in verschillende situaties hebben.’
‘De omlooptijd van Dimorphos rond Didymos is 4 procent veranderd. Het was maar een klein duwtje’, zei planeetwetenschapper Nancy Chabot van de Johns Hopkins-universiteit in de Verenigde Staten tijdens de persconferentie. ‘Wil je ooit een planetoïde op weg naar de aarde afbuigen, dan is dat misschien genoeg, maar dan moet je dat wel jaren van tevoren al doen.’
Een klein duwtje, mits op tijd uitgedeeld, kan ervoor zorgen dat een gevaarlijke planetoïde net langs de aarde scheert, in plaats van er bovenop te knallen.
