De dagen op Saturnus zijn een stukje korter dan we voorheen dachten. Dat rapporteren astronomen in het vakblad Nature.
Uit nieuwe berekeningen blijkt dat Saturnus wat korter doet over een rotatie dan oude modellen opperden. Een dag op de geringde planeet duurt 10 uur, 32 minuten en 45 seconden. De foutenmarge op dit getal is 46 seconden. Eerder dachten astronomen dat de rotatietijd tussen minimaal dit getal, en maximaal 10 uur en 47 minuten moest liggen – een foutenmarge van 15 minuten.
Probleemgeval
Uit de correctie blijkt maar weer hoe lastig het is om de rotatietijd van Saturnus te bepalen. Bij rotsplaneten kun je een opvallende berg of krater als ijkpunt gebruiken en een rondje timen. Bij gasplaneten, die geen vast oppervlak hebben, is dat onmogelijk. Bij Jupiter kunnen astronomen nog de stand van het magneetveld te gebruiken om een rondje te timen, maar bij Saturnus is ook dit geen optie: de rotatie-as en de magnetische polen liggen op dezelfde lijn.
‘Als we iets buitenaards ontmoeten, dan is het een machine’
Oude sterren en pril leven – dat zijn de onderwerpen waar het hart van sterrenkundige Leen Decin harder van gaat kloppen.
Nieuwe methode
De nieuwe tijd is gebaseerd op een voorheen ongebruikte methode: de wetenschappers keken naar de vorm van de planeet en zijn zwaartekrachtsveld. Een planeet die draait is geen perfecte bol, maar is een beetje afgeplat. Hoe sneller de planeet draait, hoe platter hij is. Daarbij vervormt een gasplaneet sneller dan een vaste planeet. De manier waarop de planeet vervormt, heeft vervolgens weer invloed op zijn zwaartekrachtsveld.
De astronomen werkten van achter naar voren: zij konden het zwaartekrachtsveld precies meten, voerden alle relevante eigenschappen van de planeet in bij hun berekeningen en konden zo de rotatieperiode bepalen die het gemeten zwaartekrachtsveld veroorzaakt.
Lees ook: