Als ChatGPT creatief is, kan hij dan ook een nuttige robot ontwerpen? Dat wilden roboticus Cosimo Della Santina van de TU Delft en zijn collega’s graag weten. Ze vroegen de AI-chatbot voor welke uitdagingen de mensheid nu staat, en lieten hem daarna via vervolgvragen een robot ontwerpen die tomaten kan plukken. Het ontwerp bleek dat ook prima te kunnen.

Hadden jullie deze tomatenplukrobot ook zonder ChatGPT kunnen bouwen?

‘Ja, uiteindelijk is het ontwerp van ChatGPT innovatief, maar niet iets waardoor ik extreem verrast zou zijn als ik het ergens tegenkwam. Ons doel was ook niet om een nieuw soort robot uit te vinden. We wilden vooral zien of grote taalmodellen zoals ChatGPT een robot kunnen ontwerpen.

We deden net alsof we te weinig van robotica wisten om dat zelf te kunnen. Dat is het bijzondere aan dit experiment: met hulp van ChatGPT bleek het dan alsnog mogelijk. Dat is een revolutionaire ontwikkeling, waarmee we moeten leren omgaan.

‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’
LEES OOK

‘Ik probeer robots te ontwikkelen die ook echt een nieuwe stap maken’

Hoe werkt vliegen? Dat lijkt een simpele vraag, maar voor luchtvaarttechnicus en bioloog David Lentink is het een levenslange zoektocht.

Daarom doen we nu ook onderzoek naar het gebruik van ChatGPT in roboticaonderwijs. We willen weten of het systeem iemand kan helpen die dit soort vaardigheden nog moet leren. Ook zijn we benieuwd hoe zo’n student ChatGPT dan gebruikt om de robot te ontwikkelen. Of misschien moet je het wel andersom zien: hoe ChatGPT zo’n student gebruikt om de robot te ontwikkelen.’

Hadden jullie de antwoorden van ChatGPT ook van een robotexpert kunnen krijgen?

‘Ja, ze leken erg op wat een expert zou zeggen. Voor mijn gevoel is ChatGPT een niet helemaal betrouwbare expert in bijna alles. Maar de volledige discussie leek wel eerder op wat je van een heel team van experts zou horen. We gingen van een enorm brede vraag – hoe kunnen we de mensheid helpen – naar hele specifieke vragen over het ontwerp en de programmering van de robot.’

cosimo della santina
Cosimo Della Santina is universitair docent cognitieve robotica aan de TU Delft. Hij verrichtte het experiment met ChatGPT en de tomatenplukrobot samen met collega-robotici Francesco Stella (TU Delft en EPFL) en Josie Hughes (EPFL). De resultaten zijn gepubliceerd in Nature Machine Intelligence.

ChatGPT staat er inderdaad om bekend dat hij behoorlijk de mist in kan gaan. Moesten jullie veel corrigeren?

‘Nee, vrijwel niet. Wij hoefden alleen de laatste stap te zetten: de spreektaal van ChatGPT omzetten in een technisch ontwerp. Het innovatieve deel, waar we als onderzoeker normaal juist in geïnteresseerd zijn, is volledig gedaan door ChatGPT.

Maar in het algemeen weet iedereen die ChatGPT weleens gebruikt, dat hij vaak compleet uit de bocht vliegt. Dat kan heel misleidend zijn. Het systeem is getraind om correct te klinken, niet om correct te zijn. Zeker als het een wiskundig probleem probeert op te lossen, is het zelfs voor een deskundige heel moeilijk om vast te stellen waar het de fout in gaat. De vraag is nu: hoe gebruik je een middel dat in principe zonder menselijke hulp innovatieve ontwerpen kan ontwikkelen, maar er tegelijkertijd ook heel vaak naast zit?’

Zal het werk van een roboticus de komende jaren steeds meer verschuiven van ontwerp naar technische uitvoering?

‘Ik denk dat dit in sommige delen van de robotica een trend zal worden, maar niet overal. Ik zie dit soort systemen nog steeds niet extreem creatieve taken uitvoeren. Ik hoop dat systemen zoals ChatGPT mensen niet zullen vervangen, maar als een soort inspiratiebron zullen dienen. Dit soort systemen kunnen een hoop ideeën aandragen. Dan kun jij het idee uitkiezen dat volgens jouw menselijke intuïtie het beste is.’

Is dit ook de meest waarschijnlijke manier waarop de interactie tussen mens en AI zich zal ontwikkelen?

‘Dat is moeilijk te voorspellen. Maar we moeten er zeker naar streven dat de interactie op deze manier zal verlopen. AI laat steeds meer zien dat het ons leven positief kan veranderen. Het is dan aan ons als samenleving om dit soort systemen goed te benutten, en te voorkomen dat ze op verkeerde manieren worden gebruikt. Mogelijk is daar bepaalde regelgeving voor nodig.’

tomatenplukrobot
De door ChatGPT ontworpen robot kan tomaten plukken zonder ze kapot te knijpen. Beeld: Adrien Buttier / EPFL

Een andere optie, die jullie ook in jullie publicatie noemen, is dat we AI blind in alles zullen volgen. Is dat een reëel scenario?

‘Zelf denk ik niet dat dit zal gebeuren, in elk geval niet systematisch. Het zou best kunnen dat mensen op sommige plekken ChatGPT al op deze manier gebruiken. Maar dat is heel riskant. Hopelijk zullen we snel doorkrijgen dat dit geen goede resultaten oplevert.’

Als we ons steeds meer zullen wenden tot AI, bent u dan niet bang dat bepaalde kennis verloren zal gaan?

‘Om dat te voorkomen, is een belangrijke rol voor universiteiten weggelegd. Voor mijn gevoel zijn universiteiten de laatste decennia steeds meer centra geworden waar je dingen doet die praktisch nut hebben. Maar van oudsher zijn het plekken waar je kennis ontwikkelt, opslaat en overbrengt op nieuwe generaties. Dit is een goede gelegenheid voor universiteiten om terug te keren naar die oude rol.’

Gaat u ChatGPT vaker gebruiken in uw werk?

‘Ja, dat doe ik al regelmatig. Niet voor heel technische dingen zoals in ons experiment. Als je zelf al genoeg weet, heeft dat niet zo veel zin. Ik gebruik het vooral als ik bijvoorbeeld niet op een specifieke formule kan komen. Een jaar geleden kostte het me dan een uur om in mijn geheugen te graven, in boeken te kijken, te googelen, enzovoort. Nu hoef ik het alleen maar aan ChatGPT te vragen en te controleren of het antwoord klopt. Dat scheelt heel veel tijd.’