Met ouderdom komt wijsheid, maar ook vergeetachtigheid. Tenzij je tot de zeldzame groep van superagers behoort. Wetenschappers hebben nu een verklaring voor hun opmerkelijke prestaties.

ouderen
Na het zeventigste levensjaar krimpt het brein over het algemeen steeds sneller, behalve bij superagers.

De hersenen van mensen die op late leeftijd een goed geheugen behouden, krimpen langzamer dan die van anderen. Dat concludeert een team van breinwetenschappers onder leiding van Emily Rogalski van de Northwestern University in de VS.

De wetenschappers deden onderzoek naar superagers. Dat zijn mensen die ouder zijn dan 80, maar het geheugen hebben van een 55-jarige.

'Stel een leeftijdsgrens in voor euthanasie bij psychisch lijden'
LEES OOK

'Stel een leeftijdsgrens in voor euthanasie bij psychisch lijden'

We moeten terughoudender zijn met het aanbieden van euthanasie bij psychisch lijden, stelt psychiater Jim van Os. Vooral bij jonge mensen.

Eerder toonde het team aan dat een aandachtsgerelateerd hersengebied bij superagers dikker is dan bij anderen van dezelfde leeftijd. Op zoek naar een verklaring hiervoor, scanden de onderzoekers de hersenen van 25 superagers en 15 niet-superagers tussen de 80 en 101 jaar oud. Dit herhaalden zij na 18 maanden.

Wonderbejaarden

Het menselijk brein begint na zo’n veertig jaar langzaam te krimpen. Na het bereiken van de zeventig gaat dit krimpen over het algemeen steeds sneller. Bij de superagers was dit echter niet het geval. De hersenen van de wonderbejaarden bleken in de testperiode slechts 0,8 procent gekrompen te zijn, ten opzichte van 2,0 procent bij de doorsnee oudjes.

De beste New Scientist-artikelen over de hersenen staan in onze editie Brein. Bestel nu in onze webshop.

De vondst suggereert dat de effecten van een ouderdomsbestendig brein pas op latere leeftijd merkbaar zijn. Dit komt overeen met verklaringen van superagers, die stellen dat zij op school niks hebben gemerkt van hun voordeel. Deze theorie kan echter pas bevestigd worden als de hersenen van zulke krasse knarren ook op jonge leeftijd in kaart zijn gebracht.

De onderzoekers vonden geen andere factoren die verklaren waarom de superagers een beter geheugen hadden. ‘Ze aten niet allemaal perfect en bewogen ook niet altijd genoeg. Sommigen dronken of rookten. Verder bezaten ze niet allemaal een hoog IQ en hadden ze niet allemaal dezelfde medische voorgeschiedenis’, zegt Rogalski.

DNA

Het team gaat nu in de persoonlijkheid en het DNA van superagers meer aanwijzingen zoeken die voorspellen dat iemand een beter geheugen krijgt op latere leeftijd.

Bewerking: Ivar Dilweg

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief.

Lees verder: