Een nieuwe methode voor het berekenen van onze biologische leeftijd heeft enkele verrassende resultaten opgeleverd. Leeftijdsschattingen gebaseerd op darmbacteriën suggereren onder meer dat volgers van het paleodieet gemiddeld bijna twee jaar ‘ouder’ zijn dan mensen die dit dieet niet volgen.
‘Dit is heel opmerkelijk’, zegt informaticus Guruduth Banavar van Viome, een bedrijf uit Californië dat tests voor het meten van darmbacteriën verkoopt. ‘In de onderzochte populatie waren volgers van het paleodieet jonger, maar hun biologische leeftijd lag hoger.’ Mensen die het paleodieet volgen, proberen het eetpatroon van onze voorouders uit de oude steentijd (het paleolithicum) na te bootsen.
Beïnvloedt het darmmicrobioom het lichaamsgewicht?
De microben in onze darmen hebben veel invloed op ons lijf en op onze geestelijke gezondheid. Bepalen ze ook ons gewicht?
Actieve genen
Afgelopen decennium zijn er diverse methodes ontwikkeld om iemands leeftijd te schatten aan de hand van biomarkers zoals de lengte van telomeren. Deze biologische leeftijd zou moeten onthullen of mensen sneller of langzamer verouderen dan normaal. Overigens is nog niet aantoond dat de biologische leeftijd iemands levensverwachting accuraat kan voorspellen.
Meerdere groepen zijn bezig om leeftijdsschattingen uit te voeren door met machine learning gegevens van het microbioom te analyseren. De aanpak van Viome bestaat uit het bekijken welke genen actief zijn in darmbacteriën. Dit verschilt met de werkwijze van andere groepen, die zich simpelweg richten op welke genen aanwezig zijn, zegt Banavar.
Ontlastingsmonsters
De bevindingen van het bedrijf volgen na het verzamelen en analyseren van 90.000 ontlastingsmonsters. Dit maakt het met afstand het grootste onderzoek ooit op dit gebied. Een ander onderzoek van een jaar geleden was bijvoorbeeld gebaseerd op slechts 1165 monsters.
Vanwege de grote hoeveelheid monsters konden de onderzoekers bestuderen hoe verschillende leefstijlfactoren de geschatte biologische leeftijd beïnvloeden. Zo onderzochten ze onder andere het effect van het volgen van het paleodieet.
Voorzichtig
‘Onze bevindingen over het Paleodieet zijn erg sterk’, zegt teamlid Hal Tily. ‘Er is hier onmiskenbaar iets aan de hand.’
Toch is voorzichtigheid geboden bij het trekken van conclusies, meent epidemioloog Cara Frankenfeld van de George Mason-universiteit in de Amerikaanse staat Virginia. Het zou bijvoorbeeld kunnen dat mensen met een slechtere gezondheid eerder geneigd zijn om het paleodieet te proberen. ‘We kunnen niet vaststellen of de gezondheidstoestand iemand van dieet laat veranderen, of dat een persoon eerst zijn of haar dieet verandert en dat dit vervolgens de biologische leeftijd beïnvloedt’, zegt Frankenfeld.
Ketogeen dieet
Ook bij een ketogeen dieet – bestaande uit weinig koolhydraten en veel vet – lag de biologische leeftijd gemiddeld bijna twee jaar hoger, zo stelde het team verder vast. Dit resultaat is echter niet zo robuust als dat voor het paleodieet, merkt Tily op.
Vrouwen die aangaven meer dan één alcoholische consumptie per dag te nuttigen en mannen die meer dan twee glazen per dag drinken, bleken biologisch gezien bijna een jaar ouder dan gemiddeld. Mensen die zeiden biologisch voedsel te eten, waren ongeveer een halfjaar ouder.
Vegetariërs en veganisten
Vegetariërs kwamen het best uit de test, met een biologische leeftijd die gemiddeld ongeveer anderhalf jaar jonger was dan die van niet-vegetariërs. Volgens Banavar is deze bevinding niet verrassend, gezien de grote hoeveelheid bewijs dat een vegetarisch dieet gezond is.
Toch is het resultaat volgens hem van belang. ‘Dit is de eerste keer dat iemand door het modelleren van de biologische leeftijd aantoont dat dit effect bestaat op bevolkingsniveau’, zegt Banavar. Ook veganisten waren biologisch jonger, maar niet zo veel als vegetariërs.
Minder nauwkeurig
‘Wat betreft machine learning ziet de aanpak er gedegen uit’, zegt James Cole van University College London. Zelf werkt hij aan het bepalen van de biologische leeftijd aan de hand van hersenscans. De microbioommethode is veel minder nauwkeurig in het schatten van leeftijden dan andere methodes, voegt Cole toe.
Methodes voor het berekenen van de biologische leeftijd hoeven echter niet per se heel precies te zijn, zegt geneticus Steve Horvath van de Universiteit van Californië te Los Angeles. Wanneer de geschatte biologische leeftijd precies overeen zou komen met de echte leeftijd van mensen, levert dat volgens hem geen interessante inzichten op.
‘Deze gegevens zien er zeer veelbelovend uit’, zegt Horvath. Wel voegt hij toe dat onafhankelijke groepen de aanpak van Viome nog moeten valideren.
