Voor een optimale gezondheid moet je elke dag 10.000 stappen zetten, toch? Nou, deze claim is eigenlijk helemaal niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Daarom heeft biomedisch wetenschapper Niels Stens van het Radboudumc in Nijmegen het eens goed voor ons uitgeplozen. Wat blijkt: ook met veel minder stappen kun je al gezondheidswinst behalen.
Waarom nam u het 10.000-stappendoel onder de loep?
‘Veel mensen streven naar 10.000 stappen per dag, maar dit doel is helemaal niet op wetenschappelijk onderzoek gebaseerd. We wilden een nieuw, wetenschappelijk onderbouwd getal vinden waar mensen zich op kunnen richten. Daarnaast wilden we de Nederlandse beweegnorm concreter maken. Die norm is nu: 150 minuten per week matig intensief bewegen. Wat er precies onder matig intensief bewegen valt, is lastig te interpreteren. Maar iedereen weet wel wat een stap is.’
Hoe heeft u dit onderzocht?
‘We hebben de gegevens van twaalf internationale studies gecombineerd. Bij deze grootschalige onderzoeken kregen mensen een aantal weken een stappenteller. Vervolgens volgden de onderzoekers de gezondheid van de deelnemers nog jarenlang. Met statistische analyses hebben wij uit de gecombineerde dataset bepaald hoeveel stappen per dag je minimaal nodig hebt om een meetbaar lager risico te hebben op hart- en vaatziekten of vroegtijdig overlijden. Daarnaast hebben we gekeken bij hoeveel stappen het risico hierop niet verder afneemt als je nog meer stappen zet.’
Ieder mens een persoonlijk dieet
Gezondheidseconoom Milanne Galekop onderzocht gepersonaliseerde diëten. Zijn die echt de moeite en de kosten waard?
Wat kwam eruit?
‘Voor een meetbaar verminderd risico op vroegtijdig overlijden moet je dagelijks minimaal 2500 stappen zetten. Bij hart- en vaatziekten is dat 2700 stappen. Het gezondheidsvoordeel neemt bij hart- en vaatziekten niet meer toe vanaf 7100 stappen. Om het risico op vroegtijdig overlijden maximaal terug te dringen, zijn 8800 stappen voldoende.’
Bent u niet bang dat mensen door deze bevinding minder gaan bewegen?
‘Dat willen we inderdaad juist voorkomen. De mensen die dagelijks wel 10.000 stappen halen, willen we vooral aanmoedigen om zo door te blijven gaan. Binnen dit onderzoek hebben we specifiek gekeken naar hart en -vaatziekten en vroegtijdig overlijden, maar uit eerder onderzoek weten we al dat de voordelen van wandelen breder zijn. Het kan bijvoorbeeld ook bijdragen aan een betere mentale gezondheid en betere slaapkwaliteit.
We hopen vooral de mensen die dagelijks minder stappen zetten te motiveren met een haalbaarder doel dan 10.000 stappen. 2500 stappen zet je al snel op een dag. En bij elke 500 stappen die je extra zet, zagen we het gezondheidsvoordeel verder toenemen. Dat komt overeen met een blokje om van zo’n vijf minuten.’
Is alleen stappen zetten genoeg om gezond te blijven?
‘Om daar een idee van te krijgen, hebben we ook gekeken naar de intensiteit van de stappen. Daaruit bleek dat je nog extra gezondheidswinst kunt behalen als je je stappen sneller zet. Ik kan me daarom zeker voorstellen dat het extra kan bijdragen als je het lopen combineert met een intensievere sport.
Verder hoef je niet per se te lopen. Je kunt deze gezondheidswinst ongetwijfeld ook behalen met bijvoorbeeld fietsen of zwemmen. Maar een voordeel aan stappen zetten is dat je daarmee nauwkeurig kunt bijhouden of je al bij de 8800 bent.’
We willen tegenwoordig onze gezondheid heel erg kwantificeren. Staren we ons daar niet blind op?
‘Ik denk het niet. Het biedt juist steun en een richting om te weten hoeveel stappen je moet zetten als je optimaal fysiek wil bewegen. Deze data helpt ons om onze levensstijl te monitoren en te verbeteren.’
Hoeveel stappen zet u zelf per dag?
‘Ik moet zeggen dat ik zelf ook niet elke dag de 10.000 stappen haalde, maar nu ik weet dat je op ongeveer 8800 stappen moet zitten, doe ik wel meer moeite om die aan te tikken. Ik ga steeds vaker een blokje om voor die laatste paar duizend stappen. In dat opzicht doe ik vrolijk mee.’
