Den Haag (NL) – Elf omstreden bestrijdingsmiddelen blijven verboden, maar sancties op gebruik blijven achterwege. Dit heeft minister Pronk gisteren besloten na overleg met de Landbouwcommissie van de Tweede Kamer.
Het getouwtrek tussen milieuorganisaties en de overheid omtrent de gewasbeschermingsmiddelen is in het voordeel van de agrarische ondernemers uitgevallen. Zij verkeerden sinds 1 juli dit jaar in de penibele situatie om beboet te kunnen worden voor het gebruik van elf verboden bestrijdingsmiddelen. Nu zijn deze middelen aangemerkt als 'onmisbaar' en is opnieuw een officieus gedoogbeleid van kracht.
De elf omstreden stoffen zijn insecticiden, herbiciden en fungiciden. Deze stoffen houden gewassen als groente, fruit en bloemen vrij van insecten, onkruid en schimmels.
De middelen zijn in opspraak omdat ze niet voldoen aan de milieucriteria van de Bestrijdingsmiddelenwet. De stoffen moeten voldoen aan de normen voor de giftigheid voor het milieu, de mate van biologische afbreekbaarheid en uitspoeling naar het grondwater. Dr Kees van Gestel van de Vrije Universiteit Amsterdam: “Sommige middelen worden al jarenlang gebruikt. De 'oude' informatie vanuit de bestrijdingsmiddelenindustrie is vaak te onvolledig om te kunnen beoordelen of de normen worden gehaald. Omdat goede alternatieven ontbreken, geldt een voorlopige toelating tot de middelen volledig zijn getoetst.”
Onmisbaarheidsverklaring
Het politieke gekonkel van gewasbeschermingsmiddelen begon in 1962 toen de Tweede Kamer de Bestrijdingsmiddelenwet aannam. Hieraan werden jaren later de bovenstaande milieucriteria toegevoegd. Eind jaren tachtig waren ongeveer driehonderd actieve stoffen in de gewasbescherming in gebruik. Het in 1993 geformuleerde meerjarenplan gewasbescherming gaf aan dat alle bestrijdingsmiddelen die niet aan de milieucriteria voldoen, op termijn verboden moeten worden. Niettemin mogen de telers de elf landbouwgiffen die de milieucriteria niet halen, toch gebruiken. Een regeling in de wet stelt dat indien een middel 'onmisbaar' is verklaard, de teler het gewoon kan toepassen. Dit tot grote ergernis van Greenpeace Nederland, Vereniging Milieudefensie, Consumentenbond en de Stichting Natuurwetenschap en Milieu.
Van Gestel: “Onderzoek naar nieuwe bestrijdingsmiddelen is duur voor de industrie. Vandaar dat goede alternatieven op zich laten wachten.”
Irene Husmann
De elf gedoogde bestrijdingsmiddelen
Middel | Soort | Gebruik | Risico's voor het milieu |
Carbaryl | Insecticide | Appel, peer, kers, pruim | Zeer giftig voor waterorganismen; Uitspoeling van afbraakproducten naar grondwater |
Simazin | Herbicide | Aardbei, erwten, rabarber, prei, planten, bomen | Spoelt uit naar grondwater; Giftig voor waterorganismen; Slechte afbreekbaarheid |
Fenbutatinoxide | Fungicide | Appel, peer, pruim, kers, aardbei, kasproducten, bomen | Giftig voor waterorganismen; Slechte afbreekbaarheid |
Penconazool | Fungicide | Aardbei, braam, framboos | Spoelt uit naar grondwater; Matige ophoping in organismen |
Chloorpyrifos | Insecticide | Aardappel, groente, bloembollen, bomen, grasland | Slechte afbreekbaarheid en zeer giftig, Uitspoeling van afbraakproducten naar grondwater |
Pirimifos-methyl | Insecticide | Kasproducten, bloemen, bollen, planten, bomen, granen (opslag) | Uitspoeling van afbraakproducten naar grondwater; Giftig voor waterorganismen; Slechte afbreekbaarheid |
Carbofuran | Insecticide | Aardbei, bleekselderij, bollen, bloemen, bomen, uien, prei, wortel | Hoge uitspoeling naar grondwater; Gevaarlijk voor vogels en bijen |
Propachloor | Herbicide | Broccoli, kool, radijs, uien, prei, sierteelt | Uitspoeling van afbraakproducten naar grondwater; Giftig voor waterorganismen; Gevaarlijk voor bijen en regenwormen |
Chloridazon | Herbicide | Hyacint, tulp, narcis, kroten, suiker- en voederbieten | Slechte afbreekbaarheid; Uitspoeling van afbraakproducten naar grondwater |
Dichloorvos | Insecticide | Groente, aardbeien, paddestoelen, sierteelt, bedrijfsruimten | Giftig voor waterorganismen; Luchtvervuiling |
Parathion-ethyl | Insecticide | Groente, fruit, sierteelt, aardappelen, granen, maïs, erwten, vlas, koolzaad, bieten. | Giftig voor waterorganismen; Matige ophoping in organismen |